უახლესი
მდგრადი განვითარების მიზნები საქართველოში
მდგრადი განვითარების მიზნები წარმოადგენს გლობალურ მოწოდებას მოქმედებისკენ, რომელიც მიზმად ისახავს სიღარიბის აღმოფხვრას, დედამიწის გარემოსა და კლიმატის დაცვას და მსოფლიოში ყველა ადამიანისთვის მშვიდობისა და კეთილდღეობის მოპოვებას. ეს ის მიზნებია, რომელზეც გაერო მუშაობს საქართველოში:
ისტორია
01 აპრილი 2021
საქართველო-გაეროს ახალი სტრატეგიული დოკუმენტი ადამიანების შესაძლებლობებსა და სოციალური თანასწორობის გაძლიერებას უწყობს ხელს
– საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა გიორგი გახარიამ და გაეროს მუდმივმა კოორდინატორმა საქართველოში საბინე მახლმა დღეს ხელი მოაწერეს გაეროს მდგრადი განვითარების სფეროში თანამშრომლობის ჩარჩო-დოკუმენტს, რომელიც 2021-2025 წლებს მოიცავს.
2021-2025 წწ. მდგრადი განვითარების თანამშრომლობის ჩარჩო-დოკუმენტი ეფუძნება ქვეყნის განვითარების პრიორიტეტებს და მიზნად ისახავს საქართველოში მცხოვრები ადამიანების კეთილდღეობის, შესაძლებლობებისა და სოციალური თანასწორობის გაძლიერებას.
ჩარჩო-დოკუმენტი განსაზღვრავს ხედვას 2021-2025 წლებისთვის ისეთ საკვანძო საკითხებზე, როგორიცაა ეფექტური, გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული ინსტიტუციების ხელშეწყობა, თანაბარი და ინკლუზიური ხელმისაწვდომობა ხარისხიან სოციალურ სერვისებზე, ინკლუზიური ეკონომიკური ზრდის ხელშეწყობა და ადამიანური კაპიტალის გაუმჯობესება, ადამიანის უსაფრთხოებისა და მდგრადობის უზრუნველყოფა, გარემოს დაცვა და კლიმატის ცვლილების შედეგების დაძლევა.
საქართველოს პრემიერ მინისტრმა მადლობა გადაუხადა გაეროს მუდმივ კოორდინატორს ქვეყანაში გაეროს მიერ გაწეული საქმიანობისთვის და იმ მხარდაჭერისათვის, რასაც გაერო ახორციელებს ქვეყნის განვითარების კუთხით.
გაეროს მუდმივმა კოორდინატორმა საქართველოში საბინე მახლმა, გაეროს სააგენტოთა სახელით, მადლობა გადაუხადა საქართველოს მთავრობას მუდმივი მხარდაჭერისათვის.
თანამშრომლობის ახალი ჩარჩო-დოკუმენტის მიხედვით, გაეროს სააგენტოების საქმიანობა მიმართული იქნება პანდემიის სოციალურ-ეკონომიკური შედეგების აღმოსაფხვრელად, რომელიც წარიმართება პრინციპით „აღვადგინოთ უკეთესად“ და უფრო მწვანე, სამართლიანი და ინკლუზიური განვითარების მხარდასაჭერად.
გაერო ასევე მხარს დაუჭერს რეგიონალური თანამშრომლობის განმტკიცებას საკვანძო სტრატეგიულ სფეროებში.
განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმობა სამოქალაქო საზოგადოებასთან და კერძო სექტორთან პარტნიორობის ჩამოყალიბებას, რომელთა ინოვაციური პოტენციალი სასარგებლო იქნება მიზნების მისაღწევად.
გაეროს ახალი ჩარჩო დოკუმენტი გამსჭვალულია მდგრადი განვითარების მიზნების სულისკვეთებით - არავინ დარჩეს განვითარების მიღმა. ის ასევე ეფუძნება ისეთ პრინციპებს, როგორიცაა ადამიანის უფლებები, გენდერული თანასწორობა, დეცენტრალიზაცია, მდგრადობა და ანგარიშვალდებულება, გარემოს დაცვა და ინოვაციები. ეს ის სფეროებია, სადაც გაეროს აქვს შედარებით უპირატესობა და გამოცდილება, რათა ქმედითი დახმარება აღმოუჩინოს ქვეყანას.
განვითარების პარტნიორებთან, საერთაშორისო საფინანსო და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან, სამოქალაქო საზოგადოებასა და აკადემიასთან ერთად, გაერო გააგრძელებს საქართველოს მხარდაჭერას მდგრადი განვითარების მიზნების მისაღწევად.
2021-2025 წლების გაეროს მდგრადი განვითარების თანამშრომლობის ჩარჩო-დოკუმენტის შემუშავება იყო კომპლექსური და თანამონაწილეობითი პროცესი, რომელშიც ჩართულები იყვნენ საქართველოში მოქმედი გაეროს რეზიდენტი და არარეზიდენტი სააგენტოები, სამინისტროები, სახელმწიფო დაწესებულებები, საერთაშორისო დონორები, სამეცნიერო წრეები და სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლები. ამ მიზნით გაიმართა რამდენიმე საკონსულტაციო შეხვედრა.
ჩარჩო-დოკუმენტის განსახორცილებლად დაფუძნდება საქართველო-გაეროს საკოორდინაციო საბჭო, რომელსაც საქართველოს პრემიერ-მინისტრი და გაეროს მუდმივი კოორდინატორი გაუწევენ კოორდინირებას.
1 of 5
იმოქმედე
25 იანვარი 2022
კორონავირუსის პანდემია
ყველა საუბრობს კორონავირუსის (COVID-19) შესახებ. გაეცანით ფაქტებს სანდო წყაროებიდან.
1 of 5
პრეს-რელიზი
25 იანვარი 2022
სექსუალური ძალადობის მსხვერპლებისთვის მართლმსაჯულების ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესებაზე მაღალი დონის შეხვედრა გაიმართა
სექსუალური ძალადობა საქართველოში ერთ-ერთი ყველაზე დაფარული დანაშაულია. ქალთა მიმართ ძალადობის ეროვნული კვლევის თანახმად (2017), ქალების 9%-ს სექსუალური ძალადობა ბავშვობაში გამოუცდია, თუმცა შეტყობინებების მაჩვენებელი დაბალია. მაგალითად, 2020 წელს გამოძიება გაუპატიურების მხოლოდ 31 შემთხვევაზე დაიწყო, სასამართლო განხილვა კი 22 საქმეზე გაიმართა.
ამგვარი რეალობის ერთ-ერთი მიზეზი ისაა, რომ საქართველოს კანონმდებლობა დახვეწას, მართლმსაჯულებაზე ხელმისაწვდომობა კი გაუმჯობესებას საჭიროებს. ამას გარდა, ქალების დუმილი განპირობებულია გაუპატიურების შესახებ არსებული მცდარი შეხედულებებითა და საზოგადოების დამოკიდებულებით, რომელიც ხშირად მომხდარში თავად მსხვერპლებს ადანაშაულებს.
არსებული გამოწვევების საფუძველზე, საქართველოში 2021 წელს გენდერული ძალადობის წინააღმდეგ 16-დღიანი კამპანიის ფოკუსში სექსუალური ძალადობის დაძლევა მოექცა. მსხვერპლებისთვის მართლმსაჯულების ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესება კი 2 დეკემბერს ტრადიციული მაღალი დონის შეხვედრის ძირითად თემად იქცა.
შეხვედრას, რომელიც გაეროს ქალთა ორგანიზაციისა და გაეროს გენდერის თემატური ჯგუფის ინიციატივით გაიმართა, საქართველოს საკანონმდებლო და აღმასრულებელი ხელისუფლების, დიპლომატიური კორპუსის, საერთაშორისო და ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები დაესწრნენ.
ღონისძიება გაეროს მუდმივმა კოორდინატორმა საქართველოში საბინე მახლმა გახსნა. „ვუერთდებით ძალისხმევას, რომელიც მიმართულია ქალებისა და გოგოების მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ და მხარს ვუჭერთ საქართველოს მთავრობას ადამიანის უფლებების კუთხით აღებული საერთაშორისო ვალდებულებების შესრულებაში, მათ შორის იმ ვალდებულებების, რომლებიც ხელს უწყობს გენდერულ თანასწორობას, ქალებისა და გოგოების მიმართ ძალადობის აღმოფხვრას“, - განაცხადა მან.
თემის მნიშვნელობაზე გაამახვილა ყურადღება შვედეთის ელჩმა საქართველოში ულრიკ თიდესტრომმაც: „მართლმსაჯულებაზე ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესება საკვანძო საკითხი უნდა იყოს. ეს ხელს შეუწყობს პრევენციასაც, რადგან იქნება მკაფიო გზავნილი, რომ სექსუალური ძალადობა მიუღებელია და მოძალადეებს პასუხისმგებლობა დაეკისრებათ. ეს გლობალური ბრძოლაა და ჩვენ ამ ბრძოლაში ერთად ვართ. მოქმედების დროა! გქონდეთ შვედეთის მხარდაჭერის იმედი“, - დასძინა ულრიკ თიდესტრომმა.
მონაწილეებმა აღნიშნეს, რომ მართლმსაჯულებაზე ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესებას მკაფიო პოლიტიკური ნება და შესაბამისი რეგულირება ესაჭიროება. მათ სექსუალური ძალადობის აღმოფხვრის პრიორიტეტულ საკითხად წამოწევაზე, ეროვნული კანონმდებლობის სტამბოლის კონვენციასა და სხვა საერთაშორისო სტანდარტებთან ჰარმონიზაციაზე, ქალთა მიმართ სექსუალური ძალადობის პრევენციის საუკეთესო პრაქტიკის გაზიარებასა და სხვა მნიშვნელოვან თემებზეც იმსჯელეს.
საქართველოს პარლამენტის გენდერული თანასწორობის საბჭოს თავმჯდომარემ, ნინო წილოსანმა საკანონმდებლო ხელისუფლების სახელით ქალთა მიმართ ძალადობის აღკვეთის მხარდაჭერა დაადასტურა და აღნიშნა, რომ გაუპატიურების ამჟამად არსებული მუხლი სტამბოლის კონვენციასთან დაახლოებას საჭიროებს. „ეს და ძალადობის წინააღმდეგ მიმართული ყველა ინიციატივა პარლამენტში აუცილებლად იქნება ინიცირებული. არასამთავრობო სექტორთან თანამშრომლობით, დონორების ძლიერი მხარდაჭერით, საქართველო არ წყვეტს პროგრესს ამ გლობალურ გამოწვევასთან ბრძოლაში“, - განაცხადა ნინო წილოსანმა.
მაღალი დონის შეხვედრა გაეროს ერთობლივი პროგრამის „გენდერული თანასწორობისთვის“ ფარგლებში ჩატარდა, რომელიც შვედეთის მთავრობის მხარდაჭერით ხორციელდება.
1 of 5
პრეს-რელიზი
21 იანვარი 2022
გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია შეშფოთებულია საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით, სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის გაუქმების შესახებ
გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის სააგენტოთა ჯგუფი საქართველოში სინანულს გამოთქვამს სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის გაუქმების შესახებ, საქართველოს ხელისუფლების გადაწყვეტილების გამო. 2022 წლის 13 იანვარს პრეზიდენტმა ხელი მოაწერა ახალ კანონს, რომლითაც უქმდება სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახური და იქმნება ორი ცალკეული ინსტიტუტი: სპეციალური საგამოძიებო სამსახური და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახური.
სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახური ერთ-ერთი ყველაზე სანდო, დამოუკიდებელი და ავტორიტეტული ინსტიტუტია, რომელიც უფლებამოსილია გამოიძიოს სამართალდამცავი ორგანოების მიერ ჩადენილი ადამიანის უფლებათა სავარაუდო დარღვევები და უზრუნველყოს პერსონალური მონაცემების დაცვის ზედამხედველობა საქართველოში. ჩვენ განსაკუთრებით შეშფოთებულნი ვართ, რომ გადაწყვეტილება მიღებულ იქნა დაჩქარებული წესით და ინკლუზიური და გამჭვირვალე დისკუსიების გამართვის გარეშე. სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის გაუქმების შესაბამისი საფუძვლისა და სახელმწიფო ინსპექტორისთვის ექვსწლიანი მანდატის ჩამორთმევის აუცილებლობის დამაჯერებელი დასაბუთების არარსებობა შემაშინებელ გზავნილს უგზავნის ადამიანის უფლებათა დამცველ დამოუკიდებელ ინსტიტუტებს.
შეშფოთებულნი ვართ, რომ ახლადშექმნილი სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის მანდატში შემავალი დანაშაულებათა სიის არსებითი გაფართოება გამოიწვევს უწყების გადატვირთვის სერიოზულ რისკს და მისი გუნდის ყურადღების გადატანას მისი ძირითადი მანდატის შესრულების - დაუსჯელობის წინააღმდეგ ბრძოლისაგან. წამების და სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის ან დასჯის საკითხებზე გაერო-ს სპეციალური მომხსენებელის საქართველოში მისიის დროს (2015 წ.) გაიცა რეკომენდაცია, რომელშიც გამოთქმულია შეშფოთება რომ არსებობს რისკი ზედმეტად ფართო იურისდიქციამ, იქნება ეს ექსკლუზიური თუ დისკრეციული, შესაძლოა [სახელმწიფო ინსპექტორის] ამოცანა მეტისმეტად გაართულოს [თუკი] ... სამართალდამცავი ორგანოების მიერ ჩადენილი დანაშაულებები, რომლებიც არ შედიან წამების და სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის ან დასჯის ძირითად ჯგუფში... [მისი მანდატის ფარგლებში შევა]“.
მოვუწოდებთ ხელისუფლებას, გამოითხოვოს შესაბამისი საერთაშორისო ინსტიტუტების მოსაზრება ამ გადაწყვეტილებების საერთაშორისო სტანდარტებთან თანხვედრის შესახებ.
1 of 5
პრეს-რელიზი
25 იანვარი 2022
საკრებულოს წევრი ქალები მხარს უჭერენ თანასწორი სოციალური და ეკონომიკური პოლიტიკის გატარებას
2021 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნების შედეგად, საკრებულოებში ქალთა წარმომადგენლობა თითქმის გაორმაგდა და 24 პროცენტს მიაღწია. 24 იანვარს, ადგილობრივი თვითმმართველობის ახლადარჩეული წევრი ქალები ყოველწლიურ ფორუმზე შეიკრიბნენ, რომელიც წელს 490-ზე მეტ მონაწილეს აერთიანებს.
საკრებულოს წევრმა ქალებმა ის კონკრეტულ ნაბიჯები განიხილეს, რომელთა განხორციელება ხელს შეუწყობს გენდერულად დაბალანსებული პოლიტიკის შემუშავებასა და ადგილობრივ დონეზე არსებულ ეკონომიკურ და სოციალურ გამოწვევებთან გამკლავებას. მათ ასევე იმსჯელეს ადგილობრივი პოლიტიკაში ქალთა ჩართულობის გაზრდის გზებზე და საქართველოს პარლამენტის გენდერულ საბჭოსა და მუნიციპალურ დონეზე არსებული გენდერულ საბჭოებს შორის თანამშრომლობის შესაძლებლობებზე.
ფორუმის მუშაობაში ჩაერთნენ საკრებულოს წევრი ქალები საქართველოს ყველა რეგიონიდან. ღონისძიებას ასევე დაესწრნენ საქართველოს მთავრობის, პარლამენტის, სამოქალაქო საზოგადოებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლები.
საკრებულოს წევრ ქალთა ფორუმი ჩატარდა საქართველოს მუნიციპალური მომსახურების უზრუნველმყოფთა ასოციაციისა და გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) ორგანიზებით. ღონისძიების მხარდამჭერები არიან შვედეთის მთავრობა და საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტი (IRI).
„ქალთა ჩართულობის შედეგად, პოლიტიკური პროცესი მრავალფეროვნებასა და განსხვავებულ პერსპექტივას იძენს, რაც მნიშვნელოვანად აისახება ისეთ საკვანძო საკითხებზე, როგორიცაა სიღარიბის დაძლევა, სოციალური სერვისები, დასაქმება და გარემოს დაცვა. ვიმედოვნებთ, რომ ახლად არჩეული საკრებულოს წევრი ქალები ამ საკითხებს დღის წესრიგში დააყენებენ და ქართული საზოგადოება მათი მუშაობის სასიკეთო შედეგებს იგრძნობს“, - აღნიშნა UNDP-ის ხელმძღვანელის მოადგილემ ანნა ჩერნიშოვამ.
„2021 წლის ადგილობრივი არჩევნები ადგილობრივ დონეზე ქალთა პოლიტიკური მონაწილეობის გაზრდის თვალსაზრისით წინ გადადგმული ნაბიჯია. ვიმედოვნებ, რომ ეს ტენდენცია მომავალ არჩევნებზეც შენარჩუნდება. ქალების პოზიციისა და პერსპექტივის საჯარო დებატში თანაბრად გათვალისწინება პრინციპული საკითხია. პოლიტიკოს ქალებს ისეთივე გავლენა უნდა ჰქონდეთ გადაწყვეტილების მიღების პროცესზე, როგორც მათ პოლიტიკოს კაცებს. ბოლო ოცი წლის მანძილზე, შვედეთი მხარს უჭერდა საქართველოში ქალთა გაძლიერებას, მათ შორის პოლიტიკაში. გენდერულად დაბალანსებული პოლიტიკური წარმომადგენლობა ძლიერ დემოკრატიასა და უფრო ეფექტიან პოლიტიკას განსაზღვრავს. ეს ხელს უწყობს საქართველოს ევროპულ ინტეგრაციას და სწორედ ამას ითხოვს ქართველი ამომრჩეველი“, - აღნიშნა შვედეთის ელჩმა ულრიკ თიდესტრომმა.
ფორუმის მონაწილეებს ასევე მიმართეს საქართველოს პარლამენტის გენდერული საბჭოს თავმჯდომარემ ნინო წილოსანმა, საქართველოს პრემიერ-მინისტრის მრჩეველმა ადამიანის უფლებათა დაცვის საკითხებში ნიკო თათულაშვილმა, საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრის მოადგილემ მზია გიორგობიანმა და საქართველოში საერთაშორის რესპუბლიკური ინსტიტუტის დირექტორმა ჯონ დიპირომ.
საკრებულოს წევრ ქალთა ფორუმი 2013 წელს შვედეთის მთავრობისა და გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) ხელშეწყობით შეიქმნა. მისი მიზანია თანამშრომლობის პლატფორმის შექმნა და ქალთა პოლიტიკური მონაწილეობის ხელშეწყობა. ფორუმის მიზნები და საქმიანობა ეხმიანება საქართველოს მოსახლეობის თითქმის ორი მესამედის მოსაზრებას იმის შესახებ, რომ ქალთა მეტი მონაწილეობა პოლიტიკაში ქვეყნისთვის სასიკეთო იქნებოდა. ეს მონაცემები შესულია UNDP-ის კვლევაში, რომელიც 2020 წელს გამოქვეყნდა.
1 of 5
ისტორია
16 აპრილი 2024
ქალები, რომლებიც უკეთესობისკენ ცვლიან ცხოვრებას
შიდა ქართლის სოფელი პერევი ცხინვალის რეგიონთან გამყოფი ხაზის სიახლოვეს მდებარეობს. ერთ დროს ყაირათიანი ფერმერობით ცნობილი დიდი სოფელი 2008 წლის აგვისტოს შემდეგ საგრძნობლად შეიცვალა. გადაადგილების შეზღუდვის შედეგად, ადგილობრივ მაცხოვრებლებს ხელი აღარ მიუწვდებათ საზაფხულო საძოვრებსა და სათიბებზე, რაც უარყოფითად აისახება როგორც პერევისთვის ტრადიციულ მეცხოველეობასა და მეფუტკრეობაზე, ისე სოფლის მეურნეობის სხვა დარგებზე.შემოსავლების კლებასთან ერთად, შენელდა პერევის ცხოვრების ტემპიც, ხოლო ბევრმა მოსახლემ სხვაგან გადასვლა არჩია და საკუთარი კარმიდამო მიატოვა. პერევში დაჩენილი 150 ოჯახი საკმაოდ მძიმე სოციალურ და ეკონომიკურ პირობებში ცხოვრობს, თუმცა მხნეობასა და შემართებას ინარჩუნებს და მომავალს იმედიანად უყურებს.ევროკავშირი და გაეროს განვითარების პროგრამა, EU4Dialogue პროექტის ფარგლებში, აქტიურად ეხმარებიან პერევის განვითარებას და მხარს უჭერენ პერეველებს მათი სოფლის გამოცოცხლებასა და უკეთესი მომავლის შექმნაში.ბევრი ადგილობრივ ინიციატივა ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის საგრანტო მხარდაჭერით სარგებლობს, რაც არასამთავრობო ორგანიზაცია, „რეგიონალური განვითარების მხარდაჭერის ცენტრთან“ პარტნიორობით ხორციელდება. პერევში ამ დახმარებით უკვე 100-მდე ადამიანმა ისარგებლა და მიღებული რესურსებით საკუთარი საქმე წამოიწყო. ევროკავშირისა და UNDP-ის ხელშეწყობა, რომელიც ადგილობრივ სამოქალაქო საზოგადოებასთან, თვითმმართველობასა და მოსახლეობასთან მჭიდრო თანამშრომლობის პირობებში წარიმართება, კონფლიქტით დაზარალებულ სხვა რეგიონებზეც ვრცელდება. 2023 და 2024 წლებში, აღნიშნული მხარდაჭერით ათასობით ადგილობრივმა მაცხოვრებელმა, მათ შორის 1,500-ზე მეტმა დევნილმა და კონფლიქტით დაზარალებულმა ქალმა ისარგებლა.Photo: UNDP/Gela Bedianashviliწარმატება, რომელიც სოკოსავით იზრდება42 წლის ციცინო სისვაძე პერევის საჯარო სკოლის ექთანია. სოკოს მოყვანის მრავალწლიანი გატაცება მან სამეწარმეო იდეად აქცია და სოფელში ალტერნატიული სასოფლო-სამეურნეო პრაქტიკის პრეცედენტი შექმნა.EU4Dialogue პროექტის მხარდაჭერით, ციცინომ ხის მორები, სოკოს მიცელიუმი და წვეთოვანი სარწყავი სისტემა შეიძინა და საკუთარი სახლის ეზოში კალმახა სოკოს მოყვანა დაიწყო. ციცინო მოუთმენლად ელოდება გაზაფხულის მოსვლას და სოკოს პირველ მოსავალს!„საქართველოში, ქალები კვლავ ვერ ვახერხებთ, რომ ეკონომიკური დამოუკიდებლობის გზები გამოვნახოთ. მინდა მივმართო ყველა ქალს, ვისაც ბიზნესის დაწყება სურს. მინდა ვუთხრა, რომ ვერაფერი შეგვაჩერებს. არ არსებობს "მე ქალი ვარ, მე არ შემიძლია“. მჯერა, რომ შრომა ადრე თუ გვიან ნაყოფს გამოიღებს“, - ამბობს ციცინო.Photo: UNDP/Gela Bedianashviliპურის თბილი სურნელიპერევში ყველასთვის კარგად ნაცნობმა ექიმმა, 46 წლის ნანა კაპანაძემ ბოლო დროს პურის მცხობელის როლიც მოირგო. ახლადგამომცხვარი პური პერევში იშვიათი ფუფუნებაა, რადგან სოფლის მაღაზიები პურით კვირაში ერთხელ ქალაქიდან მარაგდება. ნანამ ამ პრობლემის მოგვარება და თანასოფლელებისთვის ხარისხიანი და გემრიელი პურის ცხობა ითავა.EU4Dialogue პროექტის დახმარებით, მან საჭირო ინვენტარი შეიძინა და პატარა საცხობი გახსნა. ნანას პურმა მალევე გაითქვა სახელი. რაც უფრო ხშირად ტრიალებს სოფელში ახალგამომცხვარი პურის თბილი სურნელი, მით უფრო იმედიანად უყურებენ პერეველები მომავალს.„საცხობი თუ გაფართოვდა, მეტი ადამიანის დასაქმებას შევძლებ. ჩემი სურვილია, სხვებსაც ვასწავლო გემრიელი პურის ცხობა. მეზობელი ქალებისთვის ჩემი გრანტი შთაგონების წყაროა. ხშირად უთქვამთ, რომ „ჭკვიანი“ და „სამაგალითო“ ვარ“, - გვიზიარებს ნანა.Photo: UNDP/Gela Bedianashviliჯადოსნური სამკერვალოლიდა ენუქიძე 70 წლისაა, თუმცა ასაკი ხელს არ უშლის და მეწარმეობას მისთვის ჩვეული შემართებით ეკიდება. ლიდას საზოგადოებაში გაბატონებული სტერეოტიპები არ აშინებს და რაც გადაუწყვეტია, ყველაფერს აღწევს.კერვამ ახალგაზრდობაში გაიტაცა. ხელობას პროფესიულ სასწავლებელში დაეუფლა და სამკერვალოში მუშაობის მრავალწლიანი გამოცდილების შემდეგ, თანასოფლელ მზია ბერიძესთან ერთად საკუთარი სამკერვალო გახსნა. ბოლო ათი წლის მანძილზე, იღებდა შეკვეთებს როგორც ინდივიდუალური, ისე კორპორატიული დამკვეთებისგან. ევროკავშირისა და UNDP-ის მხარდაჭერით, ლიდამ სამკერვალოს მოდერნიზება და თანამედროვე ტექნიკით აღჭურვა შეძლო, რამაც წლების წინ შექმნილი გარემო ბევრად კომფორტული გახადა. გრანტის მეშვეობით, მან მრავალფუნქციური საკერავი მანქანა, ელექტრო მაკრატლები, პროფესიული უთო და თარგის აქსესუარები შეიძინა. ერთ დროს მოკრძალებული სოფლის სამკერვალო ახლა დიდი შეკვეთების მიღებას ახერხებს, მათ შორის რეგიონის საავადმყოფოებისთვის თეთრეულის ნაკრებებს ამზადებს. „სოფლად მცხოვრებ ქალებს უამრავი დაბრკოლება გვხვდება. ეს გვიბიძგებს, რომ საკუთარი თავი ვიპოვოთ და უფრო ძლიერები გავხდეთ. მოტივაცია და კარგი მაგალითი ყველაზე მეტად გვჭირდება. თუ საკუთარ თავზე არ ვიზრუნეთ, ამას ჩვენს ნაცვლად არავინ გააკეთებს. ამ პროექტმა მასწავლა, რომ მეც შემიძლია სხვებისთვის მაგალითი გავხდე“, - ამბობს ლიდა.Photo: UNDP/Gela Bedianashviliფრთიანი ბიზნესი 45 წლის ხათუნა ბრეგვაძე პროფესიით ბიბლიოთეკარია, თუმცა ბოლო წლებია მეწარმეობასაც მიჰყო ხელი. მისი ისტორია შეუდრეკელი და ძლიერი ქალის მაგალითია, რომელიც გაჭირვებას არ უშინდება და წარმატებას აღწევს. სხვა პერეველი ქალების მსგავსად, ხათუნაც იძულებულია პროფესიული საქმიანობა ფერმერობას შეუთავსოს, რათა თავი გაიტანოს. ბოლო რვა წელია, საკუთარი სახლის ეზოში სახელდახელოდ გახსნილი მეფრინველეობა მისი შემოსავლის წყაროა. EU4Dialogue პროექტის ფარგლებში მიღებული გრანტის დახმარებით, ხათუნამ მეურნეობა გააფართოვა, ორი ინკუბატორი შეიძინა და ელექტროენერგიის მომარაგებისთვის ელექტრო-გენერატორიც დაამონტაჟა. ამის შედეგად, გაიზარდა როგორც წიწილების, ისე კვერცხის გაყიდვები.„მეფრინველეობა მეტია, ვიდრე შემოსავლის წყარო. ჩემი სურვილია ქალებს დავანახო, რომ ჩვენ გაჭირვებულ სოფელშიც კი შესაძლებელია უკეთესობისკენ შეცვალო ცხოვრება“. დამატებითი ინფორმაცია: EU4Dialogue: კონფლიქტის ტრანსფორმაციის მხარდაჭერა სამხრეთ კავკასიასა და მოლდოვას რესპუბლიკაში, ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის ერთობლივი ინიციატივაა. პროექტი ხელს უწყობს კონფლიქტით დაზარალებული მოსახლეობის ცხოვრების ხარისხის გაზრდას, საარსებო წყაროების შექმნას, გენდერული თანასწორობის მიღწევას, ახალგაზრდების ჩართულობასა და კონფლიქტის მშვიდობიან გარდაქმნას.დისქლეიმერი:წინამდებარე ისტორია შექმნილია ევროკავშირისა (EU) და გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) ხელშეწყობით, პროექტის EU4Dialogue ფარგლებში. გამოთქმული მოსაზრებები შესაძლოა არა ასახავდეს ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის თვალსაზრისს.
1 of 5
ისტორია
09 თებერვალი 2024
სურამულა: როგორ გადავურჩეთ წყალდიდობას
რეალობაზე დაფუძნებული თამაში
ადიდებული წყალი ქალაქის ქუჩებს ტბორავს. ადამიანები თავს უსაფრთხო ალაგს აფარებენ. სახიფათო ქვესტი იწყება!
ეს რეალობაა თუ თამაში? ეს ორივეა - ამბობს 15 წლის სალომე ნონიაშვილი, ონლაინ თამაშის, „სურამულას“ ერთ-ერთი ავტორი. ამ თამაშის გამოყენებით, სალომე ცდილობს მოუყვეს ადამიანებს, თუ როგორ უნდა მოიქცნენ წყალდიდობის დროს.
სალომეს მშობლიური კასპის მუნიციპალიტეტი კლიმატურ გამოწვევებს მუდმივად ებრძვის. განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ერთი შეხედვით მწირი და უსაფრთხო მდინარე სურამულა ნაპირებიდან გადმოდის და დამანგრეველ ძალად გარდაიქმნება. სალომეს მიერ მოფიქრებული ვირტუალური თამაში, რომელშიც რეალური წყალდიდობის ფოტოები და ვიდეო-კადრებია გამოყენებული, სწორედ სურამულას წყალდიდობის გამოცდილებას ეფუძნება.
თამაშის მონაწილეებმა თავი ვირტუალურ წყალდიდობას უნდა დააღწიონ, რისთვისაც მათ სრულიად რეალურ გამოწვევებთან უწევთ გამკლავება.
"თავშესაფარი მაღალ შენობებში უნდა ეძებო. ასვლისას სხვადასხვა საფრთხეებს აწყდები, რაც თამაშს კიდევ უფრო აზარტულს და საინტერესოს ხდის."
სალომე ნონიაშვილი, კლიმატის ელჩი და ონლაინ თამაშის "სურამულა"-ს ერთ-ერთი ავტორი
„სურამულა“ უკვე ხელმისაწვდომია სათამაშო პორტალ Roblox-ზე, თუმცა მისი გავლენა ვირტუალური სამყაროს საზღვრებს სცილდება. რეალურ მოვლენებზე დაფუძნებულმა თამაშმა ბიძგი მისცა საინფორმაციო და საგანმანათლებლო კამპანიას, რომელიც კასპის მუნიციპალიტეტში სალომე ნონიაშვილისა და მისი მეგობრების ინიციატივით გაიმართა.
2023 წლის შემოდგომაზე, კასპელი ახალგაზრდებისთვის საინფორმაციო შეხვედრები და სემინარები ჩატარდა, რომელთა მიზანი იყო კლიმატის ცვლილებით გამოწვეული კატასტროფების შესახებ ინფორმაციის გავრცელება, კლიმატის ცვლილების მიმართ საზოგადოებრივი მედეგობის გაზრდა და მწვანე მეწარმეობის პოპულარიზაცია. შეხვედრებში 50-ზე მეტი მონაწილე ჩაერთო. ბევრმა ახალგაზრდამ აქტიურად დაიწყო ფიქრი კლიმატგონივრულ მომავალზე და მწვანე გადაწყვეტების მოძიებაზე.
ფოტოს ავტორი: UNDP/გიორგი შენგელია
განათლებიდან ქმედებამდე: ახალგაზრდა კლიმატის ელჩები
„სურამულას“ შექმნის იდეა სალომე ნონიაშვილმა 2023 წლის ზაფხულში, ახალგაზრდულ საგანმანათლებლო ბანაკში ყოფნისას მოიფიქრა. სალომესთან ერთად, ბანაკის მუშაობაში საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან ჩამოსული 50-ზე მეტი ახალგაზრდა მონაწილე ჩაერთო. ბანაკში შექმნილი მეგობრული და შემოქმედებითი გარემო საუკეთესო სივრცე აღმოჩნდა ამ მოტივირებული და აქტიური ახალგაზრდებისთვის, რათა არა მხოლოდ ახალი ინფორმაცია შეეძინათ, არამედ საინტერესო კავშირები დაემყარებინათ და ლიდერობისა და მეწარმეობის უნარები დაეხვეწათ.
ბანაკიდან დაბრუნებული ახალგაზრდა კლიმატის ელჩები, მათ შორის სალომე ნონიაშვილიც, აქტიურად ჩაერთნენ გარემოსდაცვით აქტივიზმში და ბევრი საინტერესო პროექტი წამოიწყეს.
„მწვანე ბანაკი ჩემი ფასეულობების, გამოცდილებისა და ცოდნის რეალიზებაა, რომელსაც მონდომებით ვეძებდი.“
სალომე ნონიაშვილი, კლიმატის ელჩი და ონლაინ თამაშის "სურამულა"-ს ერთ-ერთი ავტორი
კლიმატგონივრული თაობა, რომელიც შეცვლის სამყაროს
მწვანე ბანაკის ინიციატორები გაეროს განვითარების პროგრამა და საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს გარემოსდაცვითი ინფორმაციისა და განათლების ცენტრი არიან.
2022 და 2023 წლებში, მწვანე ბანაკმა 110 მონაწილეს უმასპინძლა, რამაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა საქართველოს ახალგაზრდა თაობის განათლებაში კლიმატის ცვლილებისა და გარემოსდაცვითი გამოწვევების შესახებ.
ახალგაზრდა კლიმატის ელჩების მიერ წამოწყებული ადგილობრივი პროექტები და საინფორმაციო კამპანიები, მაგალითად, სალომე ნონიაშვილის ვირტუალური თამაში „სურამულა“, ნაბიჯ-ნაბიჯ ცვლის საქართველოს საზოგადოებას და საფუძველს უყრის კლიმატგონივრული მომავლის მშენებლობას.
ეს საგანმანათლებლო საქმიანობა UNDP-ის ფართომასშტაბიანი კლიმატური პროგრამის ნაწილია, რომელიც კლიმატის მწვანე ფონდისა და საქართველოს, შვედეთისა და შვეიცარიის მთავრობების მხარდაჭერით ხორციელდება.
1 of 5
ისტორია
24 იანვარი 2024
ტელემედიცინა: ჯანდაცვის ხარვეზის აღმოფხვრა საქართველოში
მიუხედავად COVID-19 პანდემიასთან დაკავშირებული გამოწვევებისა, მან გარკვეული დადებითი ცვლილებები შემოიტანა ჯანდაცვის სერვისების სფეროში. როდესაც პანდემია, იძულებითი კარანტინებითა და გადატვირთული საავადმყოფოებით, თავს დაატყდა საქართველოს, ტელემედიცინას მნიშვნელოვნად გაზრდის შესაძლებლობა გაუჩნდა. ტელეკომუნიკაციების გამოყენება სამედიცინო დახმარების დისტანციურად უზრუნველყოფისთვის, რომელიც თავდაპირველად აუცილებლობით იყო გამოწვეული, დღეს უკიდურესად სასარგებლო გამოდგა საქართველოს შორეულ და მაღალმთიან რეგიონებში პაციენტებთან მისაწვდომად, რაც მოსახლეობის დაახლოებით 40 პროცენტს შეადგენს.
სოფლად ჯანდაცვის შეზღუდული ინფრასტრუქტურისა და სამედიცინო სფეროს მუშაკთა არასაკმარისი რაოდენობის პირობებში, მოსახლეობა ხშირად სერიოზულ პრობლემებს აწყდება დროული და კომპლექსური დახმარების მიღების თვალსაზრისით. მდგომარეობას ამძიმებს დიდი მანძილები, მკაცრი და არაპროგნოზირებადი ამინდი და სატრანსპორტო შეზღუდვები.
ჩემი, როგორც საქართველოში გაეროს მუდმივი კოორდინატორის ხელმძღვანელობითა და ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციასთან (WHO), გაეროს მოსახლეობის ფონდთან (UNFPA), გაეროს ბავშვთა ფონდთან (UNICEF) და გაეროს საპროექტო სერვისების ოფისთან (UNOPS) თანამშრომლობით, გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია საქართველოში თანამშრომლობს ჯანდაცვის სამინისტროსთან, იმისათვის, რომ მნიშვნელოვანი გეოგრაფიული ბარიერების გადალახვით შესაძლებელი გახდეს პაციენტების პირველად ჯანდაცვასთან დაკავშირება. ჩემი ხელშეწყობით ევროკავშირის დელეგაციასთან წარმატებული მოლაპარაკებების შედეგად დამტკიცდა 4,7 მილიონი ევროს (5 მილიონი აშშ დოლარის) გამოყოფა ტელემედიცინის ინიციატივის განხორციელების დასაწყებად.
ჯანდაცვის სფეროში გაეროს სხვა ძალისხმევასთან ერთად, პროგრამის ფარგლებში დამატებით იყო უზრუნველყოფილი 1,700-ზე მეტი ერთეული სამედიცინო ავეჯი და მოწყობილობა, თითქმის 9,200 ერთეული სამედიცინო მასალა და საქართველოს 55 მუნიციპალიტეტში 400 ამბულატორიულ ექიმს ჩაუტარდა ტრენინგი აღჭურვილობის გამოყენებასა და ტექნიკურ მომსახურებაში. ჩვენ ვაგრძელებთ ჯანდაცვის მუშაკთა მხარდაჭერას მეთვალყურეობის, მონაცემთა მართვისა და კონტაქტების მიკვლევადობის შესაძლებლობების გაძლიერებაში, მათ შორის საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის განსაკუთრებული მდგომარეობის დროს საველე მონაცემთა შეგროვებისთვის ეპიდემიის გამოკვლევის Go.Data ინსტრუმენტის განხორციელების მეშვეობით.
ქვეყნის ციფრული ტრანსფორმაცია, რა დროსაც კრიტიკული ინფრასტრუქტურა პრიორიტეტად მიიჩნევა, საშუალებას აძლევს პაციენტებს, სახლიდან გაუსვლელად, გაიარონ კონსულტაცია ჯანდაცვის პროვაიდერებთან და აიმაღლონ ცნობიერება ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული საკითხების შესახებ. აღნიშნული მიღწევა საშუალებას აძლევს ექიმებს დანიშნონ მედიკამენტები, მოიპოვონ დამატებითი ექსპერტიზა, შეიყვანონ იმუნიზაციის მონაცემები, ჩაატარონ ორსულობის მართვის კონსულტაციები მომავალ დედებთან და შეადგინონ ანგარიშები.
ექიმის მხრიდან მეთვალყურეობის უწყვეტობის გაუმჯობესება
ტელემედიცინას უზარმაზარი გამოყენების მასშტაბი და პოტენციალი გააჩნია, იმისათვის, რომ მნიშვნელოვანი როლი ითამაშოს საქართველოში. საქართველო არაგადამდები დაავადებების მნიშვნელოვან (NCDs) ტვირთს ატარებს, რომელზეც ქვეყანაში საერთო სიკვდილიანობის 88% მოდის. ამის მთავარ მიზეზებს შორის სხვადასხვა ფაქტორებია, როგორიცაა პროფილაქტიკური ღონისძიებების არარსებობა, არასაკმარისად განვითარებული ადრეული გამოვლენის სერვისები, სოფლად სპეციალიზებული ჯანდაცვის სერვისების ნაკლებობა და ქრონიკულ დაავადებათა არასათანადო კონტროლი. ვირტუალური კონსულტაციები და ჯანდაცვის ციფრული გადაწყვეტილებები გაჩნდა, როგორც გამოსავალი ამ პაციენტებისთვის ჯანდაცვის ხელმისაწვდომობის გაფართოებისთვის.
გაეროს პროგრამის მხარდაჭერით, რეგულარული ვირტუალური შემოწმებები ექთნებთან, ექიმებთან და სპეციალისტებთან ეხმარება ქრონიკული მდგომარეობის მონიტორინგის წარმოებას, ჯანმრთელობის პოტენციური პრობლემების ადრეულ ეტაპზე გამოვლენას და უზრუნველყოფს პაციენტების მიერ ეფექტური მიმდინარე მოვლის მიღებას. ერთ-ერთ ასეთ შემთხვევაში, საქართველოში საშვილოსნოს ყელის, სარძევე ჯირკვლისა და ფარისებრი ჯირკვლის კიბოს სკრინინგზე ოჯახის ექიმების დახმარებით 3000-ზე მეტი ქალი დარეგისტრირდა.
ასევე საქართველოს მასშტაბით დაახლოებით 50 სოფლის კლინიკაში ინერგება ბავშვთა განვითარების დისტანციური სერვისები, ტელემოვლის პლატფორმებზე, სამედიცინო მოწყობილობებსა და ICT აღჭურვილობაზე ხელმისაწვდომობა. ციფრული ტელემედიცინის გადაწყვეტილებები როგორც ფიზიკურად, ასევე მატერიალურად უფრო ხელმისაწვდომს ხდის ბავშვთა ჯანმრთელობის რეგულარულ შემოწმებას და ბავშვთა განვითარებაში ადრეული ჩარევის სპეციალისტებს. ორსულობის მართვის ონლაინ ვიზიტები ასევე ხელმისაწვდომია სპეციალური საჭიროებების მქონე ორსულებისთვის ან ორსული ქალებისთვის შორეული რეგიონებიდან.
ჩვენ ასევე მხარს ვუჭერთ ვირტუალური სასწავლო ქსელების ჩამოყალიბებას, რომლებიც დააკავშირებს სოფლად ოჯახის ექიმებს ისეთ სპეციალისტებთან, როგორიცაა განვითარების პედიატრები, ბავშვთა ფსიქოლოგები და მოზარდთა ფსიქიატრები. ისინი გაუწევენ მენტორობას და რჩევებს მისცემენ ადგილზე მომუშავე პრაქტიკოს-ექიმებს, რაც უზრუნველყოფს მაღალი ხარისხის სერვისების მიწოდებას.
ექიმებისა და ექთნების შესაძლებლობების გაზრდა
დღეს ექიმებს წვდომა აქვთ უახლეს პროფესიულ ინფორმაციაზე, რაც უზრუნველყოფილია საქართველოს საგანგებო სიტუაციების კოორდინაციისა და გადაუდებელი დახმარების ცენტრში შექმნილი ერთიანი ონლაინ საინფორმაციო პლატფორმისა და ასევე თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტში დაფუძნებული უწყვეტი სამედიცინო განათლების პლატფორმის მეშვეობით. წარმოდგენილ პროექტში ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ ჩამოაყალიბა ტელემედიცინის კლინიკური სახელმძღვანელო მითითებები და დახმარების გაწევის სქემები, სადაც გამოყოფილია მოთხოვნები პრიორიტეტულ არაგადამდებ დაავადებებთან დაკავშირებით ტელეკონსულტაციის სერვისების მიწოდებაზე. სოფლის ექიმები ასევე გადიან სწავლებას ონლაინ-კონსულტაციების გასაწევად ციფრული სამედიცინო მოწყობილობების გამოყენებით, რაც გაზრდის ტელემედიცინის ცოდნის დონეს და გააუმჯობესებს ციფრული გადაწყვეტილებებით სარგებლობის უნარს.
ჯანდაცვის ციფრული მომავალი
გაეროს ტელემედიცინის ინიციატივა წარმოადგენს საქართველოს ჯანდაცვის პროგრამისადმი ჩვენი უფრო ფართო მხარდაჭერის ნაწილს და შეესაბამება საყოველთაო ჯანდაცვის მოცვის შესახებ მდგრადი განვითარევის მიზნის #3.8 ვალდებულებას. ჩვენ გვჯერა, რომ სამომავლოდ ტელემედიცინას შეუძლია ხელი შეუწყოს პირველადი ჯანდაცვის მდგრადი სისტემის საყოველთაო ხელმისაწვდომობას ყველაზე დაუცველი თემებისთვის, მიუხედავად ადგილსამყოფელისა და მინიმალურ ფასად და ციფრული გადაწყვეტილებების გამოყენებით აღმოფხვრას ჯანდაცვაში არსებული ხარვეზები.
2023 წლის მდგრადი განვითარების მიზნების სამიტზე გაეროს გენერალურმა მდივანმა გუტერეშმა მოგვიწოდა მდგრადი განვითარების მიზნების განხორციელების დასაჩქარებლად ექვსი ძირითადი სფეროს და მათ შორის ციფრული კავშირის პრიორიტეტიზაციისკენ. დროა შევუდგეთ სამიტის პოლიტიკური დეკლარაციის განხორცილებას და კიდევ ერთხელ დავადასტუროთ ჩვენი ურყევი ერთგულება ინკლუზიური ციფრული ტრანსფორმაციისა და ყველასთვის ჯანსაღი მომავლის მიმართ.
-----------
ბლოგის ავტორი - საბინე მახლი, გაეროს მუდმივი კოორდინატორი საქართველოში.
1 of 5
ისტორია
18 იანვარი 2024
ახალი შესაძლებლობები
8 წლის ტყუპები ანი და მარი ეზოში ფისოს ეთამაშებიან, თან მუნიციპალიტეტის თანამშრომელს - ია ეხვაიას ესაუბრებიან, რომელიც მათ ხშირად სტუმრობს. გოგონები იას თავიანთ ნახატებს აჩვენებენ და სამომავლო გეგმებს უზიარებენ. მარის ვეტერინარობა სურს, ანის კი მოდელიორობა. ია გოგონებს უღიმის და აქებს, შემდეგ მათ დედას ეკითხება, ოჯახს ამ ეტაპზე რამე ხომ არ სჭირდება. აფხაზეთიდან დევნილი ეს შვიდსულიან ოჯახი, რომელიც ამჟამად სოფელ რუხში ცხოვრობს, მუნიციპალიტეტის განსაკუთრებული მზრუნველობის ქვეშ მოექცა, მძიმე საცხოვრებელი პირობებისა და სერიოზული ფინანსური პრობლემების გამო.
„სულ პრობლემები გვქონდა. სახელმწიფო დახმარება საკვებისთვის და ელემენტარული საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად ძლივს გვყოფნიდა, ბავშვებს კი იმდენი რამ სჭირდებათ, სანამ გაიზრდებიან“, ამბობს 43 წლის გულნაზი - 13 წლის გოჩას, 11 წლის სალომეს, 9 წლის ნინისა და ტყუპების დედა.
ზუგდიდის მუნიციპალიტეტის სოციალური პროგრამების მეშვეობით, რომლებიც პრაქტიკულ უნარებზე ორიენტირებულ დახმარებას გულისხმობს, ტყუპების მშობლებმა სტაბილური სამსახურის დაწყება შეძლეს, რამაც შესაძლებელი უნდა გახადოს გრძელვადიან პერსპექტივაში ჩაანაცვლებს ოჯახისთვის გამოყოფილი სახელმწიფო შემწეობის ჩანაცვლება. მამამ, რომელიც ჯანმრთელობის პრობლემების გამო ათ წელზე მეტი უმუშევარი იყო, მუნიციპალიტეტში დაიწყო მუშაობა, ხოლო დედა ადგილობრივ საბავშვო ბაღში დასაქმდა. მუნიციპალიტეტის დახმარებით ბავშვებმა სკოლის შემდეგ ინგლისურის დამატებით გაკვეთილებზე დაიწყეს სიარული, ვინაიდან ყველა მათგანს ენებისადმი ინტერესი და მიდრეკილება აღმოაჩნდა.
ზუგდიდის მუნიციპალიტეტის სოციალური დეპარტამენტის ხელმძღვანელი ნინო სხულუხიასთვის მნიშვნელოვანია, რომ სოციალურად დაუცველი მოსახლეობის პრობლემების მოგვარებისას არსებობდეს პრაგმატული, კვლევაზე დაფუძნებული და მრავალმხრივი მიდგომა. “ზედმეტი ემოციურობა პროფესიულ ობიექტურობას გაკარგვინებს. როცა დახმარებას ვცდილობთ, პრობლემის ცენტრად ჩვენ არ უნდა გადავიქცეთ, ნეიტრალური მზერა უნდა შევინარჩუნოთ,“ ამბობს ნინო.
UNICEF/Geo-2023/Gabechava
ნინო საუბრობს სოციალური პროგრამების დაგეგმვის პროცესში სტრატეგიული ცვლილების შესახებ, რომლის მომსწრეც გახდა გაეროს ბავშვთა ფონდის, ახალი პარტნიორობის ინიციატივის, საქართველოს ადგილობრივ თვითმმართველობათა ეროვნული ასოციაციისა (NALA) და საქართველოს 18 მუნიციპალიტეტს შორის ევროკავშირის მიერ მხარდაჭერილი ახალი პარტნიორული ინიციატივის შედეგად. ინიციატივის მიზანია სოციალური პროგრამების დაგეგმვის პროცესის დახვეწა, რათა სოციალურად დაუცველი ადამიანებისთვის გაიზარდოს მათზე ხელმისაწვდომობა. სოციალური პროგრამების გრძელვადიანი მიზანი ოჯახების მხარდაჭერაა მათი ეკონომიკური დამოუკიდებლობის მიღწევაში.
პროგრამის ფარგლებში, მუნიციპალიტეტებს წარუდგინეს ახალი მეთოდოლოგია, რომელიც ფოკუსირდება არა ცალკე ბავშვებსა და მშობლებზე, არამედ მთლიანად ოჯახებზე. ახალი მეთოდოლოგიით ასევე გაუმჯობესდა მოსახლეობის დახმარების პროგრამები, რადგან ისინი ახლა კვლევებს, გამოკითხვებს, ფოკუს-ჯგუფებისა და ინტერვიუების შედეგებს ეფუძნება. კვლევის შედეგად გამოჩნდა ბავშვებისა და მათი ოჯახების აქამდე დაუკმაყოფილებელი საჭიროებები, ასევე ხარვეზები არსებულ დახმარების პროგრამებში, როგორიცაა ბევრი ოჯახის არაინფორმირებულობა არსებული დახმარების პროგრამების შესახებ. საჭიროებების შეფასების ახალი მეთოდოლოგიის გამოყენებით სოცმუშაკებმა გამოავლინეს ოჯახების ყველაზე გადაუდებელი საჭიროებები და ახლა ეხმარებიან მხარდაჭერის მიღებაში. სოციალური პროგრამების დაგეგმვის გაუმჯობესებული მეთოდოლოგია უზრუნველყოფს მტკიცებულებაზე დაფუძნებულ მხარდაჭერას და ბავშვებსა და მათ ოჯახებზე უფრო მეტ ფოკუსირებას.
„აქამდე მსგავსი მეთოდოლოგია არ გვქონია და არ ვიცოდით, როგორ ჩაგვეტარებინა საჭიროებების ანალიზი,“ ამბობს ნინო. „ეს კი ერთი მხრივ ხელს გვიშლიდა ობიექტური ხედვის ქონაში, ხოლო მეორე მხრივ, საჭიროებების შეფასებამ დაგვანახა, რომ ბავშვების დეპრივაციის პრობლემა სცდება ფინანსურ საჭიროებებს, შესაბამისად მხოლოდ ფინანსური დახმარებით ვერ გადაიჭრება.“
UNICEF/Geo-2023/Gabechava
ხუთი შვილის დედა, 43 წლის გულნაზი ოჯახთან ერთად
სოციალური პროგრამები სცილდება ერთჯერად ფინანსურ დახმარებას და ითვალისწინებს ყოვლისმომცველ მხარდაჭერას და ოჯახების საჭიროებებზე დაფუძნებულ მომსახურებებთან დაკავშირებას, დასაქმების შესაძლებლობებს, ასევე მხარდაჭერას განათლების, ენის კურსებსა თუ მენტალური ჯანმრთელობის სფეროს მომსახურებებს. შედეგად, გაჩნდა ახალი მხარდაჭერის მომსახურებები, როგორიცაა მოსწავლეთა ტრანსპორტირება სკოლებში, პროგრამები აუტისტური სპექტრის აშლილობის მქონე ბავშვებისთვის და ინგლისურის გაკვეთილები სოციალურად დაუცველი ოჯახების ბავშვებისთვის. ამ მრავალმხრივი მიდგომის მიზანია ოჯახების განვითარება, მათი ეკონომიკური დამოკიდებულების გაზრდა და სიღარიბისა და სოციალური დაუცველობის მანკიერი წრის გარღვევა.
UNICEF/Geo-2023/Gabechava
სოციალური მუშაკი, ია ეხვაია, ოჯახს ესაუბრება
სულ ცოტა ხნის წინ ანისა და მარის ოჯახმა ახალ სახლში შეაბიჯა, რომელიც მათ დანიის დევნილთა საბჭომ აუშენა. ახალ სახლში შესვლამ ოჯახის ცხოვრება ძირეულად შეცვალა და მუნიციპალიტეტის, ცენტრალური ხელისუფლებისა და საერთაშორისო საზოგადოების თანამშრომლობის ძალისხმევების ერთგვარ ილუსტრაციად იქცა.
„ჩვენ, როგორც ომის შედეგად დევნილები და სოციალურად დაუცველები, ყოველთვის დამოკიდებული ვიყავით სახელმწიფოს დახმარებაზე“, ამბობს გულნაზი. „თუმცა ახლა, როცა ჩემი შვილებისა და ჩემს მიმართ სხვანაირი ყურადღება მივიღეთ, ვგრძნობ რომ შეუმჩნეველი არ ვართ. ახლა ჩემი შვილების მომავალს უფრო დიდი ოპტიმიზმით ვუყურებ. იმედი მაქვს, რომ ის ცოდნა და უნარები, რომლებსაც ახლა იღებენ, მათ დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანებად აქცევს.“
სტატია დაიწერა ევროკავშირის მხარდაჭერით. სტატიის შინაარსი მხოლოდ და მხოლოდ მისი ავტორის პასუხისმგებლობაა და შესაძლოა არ გამოხატავდეს ევროკავშირის ხედვებს.
1 of 5
ისტორია
04 დეკემბერი 2023
ჭაჭუნას აღკვეთილი ფრინველებზე დაკვირვების მოყვარულებს იზიდავს
საქართველოს ერთ-ერთ უნიკალურ დაცულ ტერიტორიაზე, ჭაჭუნას აღკვეთილში თანამედროვე ეკოტურისტული ინფრასტრუქტურა და სერვისები ვითარდება. ეს საქმიანობა ხორციელდება გაეროს განვითარების პროგრამისა (UNDP) და გლობალური გარემოსდაცვითი ფონდის მცირე გრანტების პროგრამის (GEF SGP) მხარდაჭერით. პროექტების გახორციელებაში ჩართულები არიან დაცული ტერიტორიების სააგენტო, ბუნების კონსერვაციის საზოგადოება „საბუკო“, დედოფლისწყაროს მუნიციპალიტეტი და ადგილობრივი სოფლების მოსახლეობა.
ჭაჭუნას აღკვეთილი მრავალფეროვანი ლანდშაფტებითა და კლიმატური ზონებით გამოირჩევა, რომელთა შორის აღსანიშნავია ჭალის ტყეები და ნახევრად უდაბნო და სტეპური ეკოსისტემები. დაცული ტერიტორია ცნობილია, როგორც ფრინველებზე დაკვირვების ერთ-ერთი საუკეთესო ადგილი საქართველოში. აღკვეთილში ბინადრობს 250-ზე მეტი სახეობის ფრინველი, მათ შორის უნიკალური და გადაშენების პირას მყოფი სახეობები, ფასკუნჯი, ბექობის არწივი, დურაჯი და სვავი, რომლებიც როგორც საქართველოს, ისე ბუნების დაცვის საერთაშორისო კავშირის, IUCN-ის „წითელ ნუსხებში“ აღირიცხებიან.
ჭაჭუნას აღკვეთილი გადამფრენი ფრინველების თავშესაფარიცაა. ყოველწლიურად, ეს დაცული ტერიტორია 100-ზე მეტ გადამფრენ სახეობას მასპინძლობს, რომელთა დიდი ნაწილი აქ ბუდეს იკეთებს.
ამ ფაქტორების გათვალისწინებით, ჭაჭუნას აღკვეთილი მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ საქართველოს, არამედ გლობალური ბიომრავალფეროვნების დაცვისა და შენარჩუნებისთვის. თანამედროვე ეკოტურისტული სერვისების განვითარება ხელს შეუწყობს ამ უნიკალური ეკოსისტემის წარმოჩენასა და შესწავლას.
27 ნოემბერს, ჭაჭუნას აღკვეთილს ეწვივნენ UNDP-ის ხელმძღვანელის მოადგილე ანნა ჩერნიშოვა, საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილე იური ნოზაძე და ქართული მედიის წარმომადგენლები.
სტუმრები გაეცნენ ტურისტებისთვის განკუთვნილ კოტეჯებს, კემპინგებსა და ფრინველებზე დაკვირვების ადგილებს. მათ ასევე მოინახულეს “ფრინველთა სასადილო”, დამატებითი კვების სადგური, რომელიც იშვიათი სახეობებისთვის საკვების მიწოდებასა და მათზე დაკვირვების შესაძლებლობას უზრუნველყოფს.
"ბიომრავალფეროვნების დაცვა და კლიმატის ცვლილების შერბილება გაეროს განვითარების პროგრამის ერთ-ერთი ძირითადი პრიორიტეტია. მოხარულები ვართ, რომ ჩვენი ხელშეწყობით, საქართველოს ულამაზესი დაცული ტერიტორია, ჭაჭუნას აღკვეთილი ეკოტურისტებისთვის კიდევ უფრო მიმზიდველი გახდება.“
ანნა ჩერნიშოვა, გაეროს განვითარების პროგრამის ხელმძღვანელის მოადგილე
გაეროს განვითარების პროგრამისა და გლობალური გარემოსდაცვითი ფონდის მცირე გრანტების პროგრამის (GEF SGP) მხარდაჭერით, ჭაჭუნას აღკვეთილისთვის შემუშავდება ახალი ბიზნეს გეგმა, ხოლო ტურისტული სერვისების მიმწოდებლებთან თანამშრომლობის ხელშეკრულებები გაფორმდება.
დამატებითი ინფორმაცია
გლობალური გარემოსდაცვითი ფონდის მცირე გრანტების პროგრამა (GEF SGP) 2012 წლიდან მხარს უჭერს ადგილობრივი გარემოსდაცვითი ინიციატივების განხორციელებას საქართველოში. პროგრამის პრიორიტეტული მიმართულებებია საფრთხის ქვეშ მყოფი ეკოსისტემების დაცვა და შენარჩუნება, მდგრადი სოფლის მეურნეობისა და მეთევზეობის ხელშეწყობა, განახლებად ენერგიაზე ხელმისაწვდომობის გაზრდა და მდგრადი ურბანული გადაწყვეტების ხელშეწყობა.
1 of 5
პრეს-რელიზი
19 აპრილი 2024
პარტნიორობა სუფთა ჰაერისთვის საქართველოში
ევროკავშირის დაფინანსებით, საქართველოში იწყება ფართომასშტაბიანი პროექტი ჰაერის ხარისხის გაზრდისა და ადამიანის ჯანმრთელობის დასაცავად. 4 მილიონი ევროს ღირებულების ოთხწლიანი ინიციატივის განხორცილებაში ჩართულები არიან საერთაშორისო და ეროვნული პარტნიორები, მათ შორის საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო, გაეროს განვითარების პროგრამა (UNDP), ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია (WHO)s, გაეროს ეკონომიკური კომისია ევროპისთვის (UNECE) და ავსტრიის გარემოს სააგენტო (UBA). ჰაერის დაბინძურების გლობალური ინდექსის, IQAir-ის მიხედვით, 2023 წელს, საქართველო 134 ქვეყანას შორის მე-60 ადგილს იკავებდა, ხოლო ჰაერის დაბინძურების ეროვნული საშუალო მაჩვენებელი ნარინჯისფერ ნიშნულზე იყო, რაც „მგრძნობიარე ჯგუფებისთვის საფრთხის შემცველი“ დაბინძურების დონეს შეესაბამება. ეს მაჩვენებელი მიუთითებს, რომ საქართველოში, ჰაერის საშუალო დაბინძურება სამჯერ ან მეტჯერ აღემატება ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ დაწესებულ დასაშვებ სტანდარტს.საქართველოში დაწყებული ახალი პროექტის ამბიციური მიზნები მოიცავს ჰაერის ხარისხის მონიტორინგის ქსელის გაძლიერებას და ეროვნული შესაძლებლობების გაზრდას ჰაერის მონიტორინგის, მოდელირებისა და პროგნოზირების მხრივ.პროექტის განხორციელებისას განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმობა ჰაერის ხარისხის გავლენას ადამიანის ჯანმრთელობაზე. გარდა ამისა, პროექტის განხორცილება ხელს შეუწყობს საქართველოში ეროვნული რეფერენს-ლაბორატორიის შექმნას და ეფექტიანი სტრატეგიის ჩამოყალიბებას ინდუსტრიული ემისიების რეგულირებისთვის საუკეთესო ხელმისაწვდომი ტექნოლოგიებისა და საერთაშორისო პრაქტიკის შესაბამისად.პროექტი განხორციელდება გარემოს ეროვნულ სააგენტოსთან, დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნულ ცენტრთან და საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროსთან მჭიდრო თანამშრომლობის პირობებში. პროექტის განხორციელებაში ასევე ჩაერთვებიან აკადემიური წრეებისა და კერძო სექტორის წარმომადგენლები, რაც ექსპერტიზის გაცვლას, დიალოგის ხელშეწყობასა და პრაქტიკული ზომების გატარებას უზრუნველყოფს.19 აპრილს, ახალი პროექტის გარშემო გაერთიანებულმა პარტნიორებმა პირველ სამუშაო სემინარში მიიღეს მონაწილეობა.ნინო თანდილაშვილმა, საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრის პირველმა მოადგილემ, ხაზი გაუსვა პარტნიორობის მნიშვნელობას გარემოსდაცვითი საკითხების მოგვარებისთვის.„ჩვენ ევროპელ პარტნიორებთან და გაერთიანებული ერების ორგანიზაციასთან თანამშრომლობით, საქართველო შეიმუშავებს ეფექტიან გადაწყვეტებს ჰაერის ხარისხის მდგრადი გაუმჯობესებისთვის“, - განაცხადა ნინო თანდილაშვილმა.„ევროკავშირი მხარს უჭერს საქართველოს ეროვნული გარემოსდაცვითი მიზნების მიღწევას არსებულ ეკოლოგიურ გამოწვევებზე, მათ შორის, ჰაერის დაბინძურებაზე საპასუხოდ. ჩვენი ახალი ინიციატივა აერთიანებს სამთავრობო უწყებებსა და საერთაშორისო პარტნიორებს საქართველოს ჰაერის მონიტორინგის ქსელის გასაძლიერებლად და ეფექტური ინსტრუმენტების დასანერგად, რომლებიც ხელს შეუწყობენ ჰაერის ხარისხის გაუმჯობესებასა და ადამიანთა ჯანმრთელობის დაცვას. ეს მნიშვნელოვანი ნაბიჯია საქართველოს ევროკავშირთან დაახლოების გზაზე“, - განაცხადა ნიკოლას სენდროვიჩმა, ევროკავშირის წარმომადგენლობის თანამშრომლობისა და განვითარების ხელმძღვანელმა.„ეს პარტნიორობა მნიშვნელოვანი ნაბიჯია საქართველოში ჰაერის დაბინძურების პრობლემის მოსაგვარებლად. ჩვენი მიზანია სუფთა ჰაერის უზრუნველყოფა ყველასთვის და მოქალაქეთა ჯანმრთელობისა და კეთილდღეობის დაცვა", - აღნიშნა საბინე მახლმა, გაეროს მუდმივმა კოორდინატორმა საქართველოში.„ამ ინიციატივის ფარგლებში, საქართველო მიიღებს ტექნიკურ დახმარებასა და სხვადასხვა სახის მიზნობრივ მხარდაჭერას ჰაერის ხარისხის გასაუმჯობესებლად. პროექტი აერთიანებს საერთაშორისო და ადგილობრივ პარტნიორებს საჯარო, კერძო და სამოქალაქო სექტორებიდან. ასეთი მიდგომის გამოყენებით, ხელს შევუწყობთ ყოვლისმომცველი სისტემის შექმნას, რომელშიც ასახული იქნება ჰაერის ხარისხის გარემოსდაცვითი, ეკონომიკური, სოციალური და ჯანდაცვითი ასპექტები“, - განაცხადა დაგლას უებმა, UNDP-ის მოქმედმა ხელმძღვანელმა საქართველოში.პროექტი „ჰაერის ხარისხის გაუმჯობესება მოქალაქეთა ჯანმრთელობის დასაცავად“:ევროკავშირის მიერ დაფინანსებული 4 მილიონი ევროს ღირებულების ოთხწლიანი პროექტი მიზნად ისახავს საქართველოში ჰაერის ხარისხის გაუმჯობესებას ადამიანის ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული საკითხების გათვალისწინებით. პროექტის განხორციელებაში ჩართულები არიან საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო, გაეროს განვითარების პროგრამა (UNDP), ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია (WHO), გაეროს ეკონომიკური კომისია ევროპისთვის (UNECE) და ავსტრიის გარემოს სააგენტო (UBA). მეტი ინფორმაცია იხილეთ UNDP-ის ვებგვერდზე. ევროკავშირის შესახებ:ევროკავშირისა და საქართველოს თანამშრომლობა ოცდაათ წელს ითვლის. ევროკავშირი მხარში უდგას საქართველოს წინსვლასა და განვითარებას როგორც ცოდნისა და გამოცდილების გაზიარებითა და ექსპერტიზისა და ინოვაციის ხელშეწყობით, ისე ფინანსური მხარდაჭერით. ევროკავშირსა და საქართველოს შორის ურთიერთობა ეფუძნება მშვიდობის, თავისუფლების, დემოკრატიის, ადამიანის უფლებებისა და მდგრადი ეკონომიკური განვითარების საერთო ღირებულებებს. დამატებითი ინფორმაცია იხილეთ EU4Georgia ვებგვერდზე.
1 of 5
პრეს-რელიზი
09 აპრილი 2024
გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის საქართველოს წარმომადგენლობის განცხადება
გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია საქართველოში იხსენებს რა 2023 წლის 26 თებერვლის განცხადებას, გამოხატავს ღრმა შეშფოთებას საქართველოს პარლამენტში “უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტის ხელახლა შემოტანის გამო. მივიჩნევთ, რომ აღნიშნული კანონპროექტის მიღება საფრთხეს შეუქმნის სამოქალაქო საზოგადოებისა და მედიის საქმიანობას და მათ უმნიშვნელოვანეს წვლილს საქართველოს დემოკრატიისა და მთლიანად საზოგადოების განვითარებაში.საქართველოში, სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები არსებით მხარდაჭერას უწევენ საზოგადოების ყველაზე დაუცველ ჯგუფებს და იცავენ მათ უფლებებს. სამოქალაქო საზოგადოების საქმიანობის სტიგმატიზაციამ შესაძლოა, სათანადო დახმარების გარეშე დატოვოს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირები, დევნილები, უმცირესობათა წარმომადგენლები, ხანდაზმულები, ქალები, ახალგაზრდები, ბავშვები, ოჯახში ძალადობის მსხვერპლები და სხვა ადამიანები, რომელთაც მხარდაჭერა და თანადგომა სჭირდებათ.სამ ათწლეულზე მეტია, გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია საქართველოს სანდო პარტნიორია, მხარს უჭერს ქვეყნის განვითარებას ეროვნული პრიორიტეტების შესაბამისად და დახმარებას უწევს ქართველ ხალხს ჩვენს ადგილობრივ პარტნიორებთან, მათ შორის, სამოქალაქო საზოგადოებასა და მედიასთან ერთად.შეგახსენებთ ეუთოს დემოკრატიული ინსტიტუტებისა და ადამიანის უფლებათა ოფისის (OSCE/ODIHR) ანალიტიკურ შეფასებას, რომელიც საქართველოს სახალხო დამცველის მოთხოვნითა და მშვიდობიანი შეკრებისა და გაერთიანების საკითხებში გაეროს სპეციალურ მომხსენებელთან კონსულტაციით ჩატარდა და რომლის მიხედვითაც აღნიშნული კანონპროექტი არ შეესაბამება საქართველოს საერთაშორისო ვალდებულებების სულისკვეთებას. გაეროს ადამიანის უფლებათა საბჭოში საქართველოს ამჟამინდელი წევრობის გათვალისწინებით, მოვუწოდებთ საქართველოს პარლამენტს, გამოიწვიოს კანონპროექტი და ჩაატაროს ფართო, ინკლუზიური და შინაარსიანი კონსულტაციები ყველა დაინტერესებულ მხარესთან სახელმწიფოსა და სამოქალაქო საზოგადოების ურთიერთდამოკიდებულების შესახებ.ამასთან ერთად, გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია გამოთქვამს წუხილს, რომ საქართველოს პარლამენტმა გამოიყენა დაჩქარებული პროცედურა სავალდებულო საარჩევნო გენდერული კვოტების გასაუქმებლად. საქართველოში საარჩევნო გენდერული კვოტირების დროებითი მექანიზმის შემოღება იყო გაეროს ქალთა მიმართ დისკრიმინაციის აღმოფხვრის კომიტეტის დიდი ხნის რეკომენდაცია, რომელიც მიზნად ისახავდა პოლიტიკური გადაწყვეტილების მიღების პროცესიდან ქალთა სისტემური გარიყვის კომპენსირებას. მისი გაუქმება უკან გადადგმული ნაბიჯია გენდერული თანასწორობის მიღწევის საქმეში.მოვუწოდებთ საქართველოს ხელისუფლებას, ყოველი ღონე იხმაროს იმ ქმედებათა თავიდან ასაცილებლად, რომლებიც შეაფერხებს საქართველოს საერთაშორისო ვალდებულებების შესრულებას და საფრთხეს შეუქმნის ქვეყნის დემოკრატიულ განვითარებას.
1 of 5
პრეს-რელიზი
23 აპრილი 2024
ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაცია ქვეყნებს მოუწოდებს, იმოქმედონ და დაიცვან ადამიანების ჯანმრთელობის უფლება
ჯანმრთელობის მსოფლიო დღის (7 აპრილი) აღსანიშნად, ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაცია (WHO) იწყებს კამპანიას „ჩემი ჯანმრთელობა ჩემი უფლებაა“, რათა მხარი დაუჭიროს ადამიანების ჯანმრთელობის უფლებას ყველასთვის და ყველგან. კამპანია ადვოკატირებას უწევს ჯანდაცვის ხარისხიან სერვისებზე, განათლებასა და ინფორმაციაზე უნივერსალურ ხელმისაწვდომობას და უსაფრთხო სასმელი წყლის, სუფთა ჰაერის, ჯანსაღი კვების, ღირსეული საცხოვრებელი და გარემო პირობების და დისკრიმინაციისგან თავისუფალი გარემოს შექმნას.პოლიტიკური უმოქმედობა, ანგარიშვალდებულებისა და ინვესტიციების ნაკლებობა, რასაც თან ახლავს შეუწყნარებლობა, დისკრიმინაცია და სტიგმა,- ის ძირითადი გამოწვევებია, რომელიც მთელს მსოფლიოში არღვევს ჯანმრთელობის უფლებას. ამით ზარალდება ყველაზე მეტად მარგინალიზებული და დაუცველი მოსახლეობა - სიღარიბეში მცხოვრები, იძულებით გადაადგილებული, ასაკოვანი და შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანები.წიაღისეული საწვავის წვა იწვევს კლიმატის კრიზისს და არღვევს ჩვენს უფლებას ვისუნთქოთ სუფთა ჰაერი. კლიმატის კრიზისი, თავის მხრივ, იწვევს ექსტრემალურ ამინდს, რომელიც საფრთხეს უქმნის პლანეტის მოსახლეობის ჯანმრთელობას და კეთილდღეობას და აძნელებს სერვისებზე ხელმისაწვდომობას ჯანმრთელობის ძირითადი საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად.ყველა ადამიანი იმსახურებს წვდომას ხარისხიან, დროულ და სათანადო ჯანდაცვის სერვისებზე, დისკრიმინაციისა და ფინანსური სიდუხჭირის გარეშე. მიუხედავად ამისა, 2021 წელს 4,5 მილიარდ ადამიანს, მსოფლიოს მოსახლეობის ნახევარზე მეტს, არ ჰქონდა წვდომა ჯანმრთელობის საბაზისო სერვისებზე, რის გამოც დაუცველები იყვნენ დაავადებებისა და კატასტროფების წინაშე. ისინიც კი, ვისაც სერვისებზე ხელი მიუწვდებათ, ხშირად ეკონომიკური სიდუხჭირის წინაშე დგებიან: დაახლოებით 2 მილიარდ ადამიანს, ჯანმრთელობის ხარჯების გამო ფინანსური გაჭირვება ემუქრება. ამ მხრივ მდგომარეობა ბოლო ორი ათეული წლის განმავლობაში გაუარესდა. გლობალურად, სერვისების მოცვის გასაფართოებლად საჭიროა დამატებითი 200–328 მილიარდი აშშ დოლარი წელიწადში, რათა მოხდეს პირველადი ჯანდაცვის სერვისების გაძლიერება დაბალი და საშუალო შემოსავლის მქონე ქვეყნებში (მშპ-ს წინასწარი შეფასების 3,3%) გამოცდილება აჩვენებს რომ პროგრესი შესაძლებელია იქ, სადაც არის პოლიტიკური ნება. 2000 წლიდან მოყოლებული, სხვადასხვა შემოსავლის მქონე 42 ქვეყანამ მიაღწია წარმატებას როგორც ჯანდაცვის სერვისების მოცვის ზრდის, ასევე ინდივიდების მიერ გაწეული ჯანმრთელობის კატასტროფული დანახარჯების შემცირების კუთხით. „ჯანმრთელობის უფლების რეალიზაცია მოითხოვს კანონების მიღებას და მათ აღსრულებას, ინვესტირებას, დისკრიმინაციის აღმოფხვრას და მთავრობების ანგარიშვალდებულებას მათი მოსახლეობის წინაშე“, - ამბობს ჯანმოს გენერალური დირექტორი, ტედროს ადანომ გებრეიესუსი. „ჯანმო მუშაობს მთავრობებთან, პარტნიორებთან და თემებთან, რათა უზრუნველყოს ჯანმრთელობის უმაღლესი მიღწევადი სტანდარტი, როგორც ფუნდამენტური უფლება ყველასთვის და ყველგან.“ჯანმრთელობის უფლება ჯანმოს და 140 ქვეყნის კონსტიტუციითა აღიარებული. თუმცა, მხოლოდ აღიარება საკმარისი არ არის. ჯანმო მხარს უჭერს ქვეყნებს, დააკანონონ ჯანმრთელობის უფლება სხვადასხვა სექტორებში და მოახდინონ ადამიანის უფლებათა ინტეგრირება ჯანდაცვის პოლიტიკასა და პროგრამებში, რისი მიზანიცაა, გაიზარდოს ჯანდაცვის სერვისების ხელმისაწვდომობა და მოსახლეობის საჭიროებებთან შესაბამისობა და მოხდეს საზოგადოების გადაწყვეტილებების მიღების პროცესში ჩართვა. ჯანმრთელობის მსოფლიო დღეს, ჯანმო მოუწოდებს მთავრობებს, განახორციელონ მნიშვნელოვანი ინვესტიციები პირველადი ჯანდაცვის გაძლიერების მიზნით, უზრუნველყონ გამჭვირვალობა და ანგარიშვალდებულება და ჩართონ ინდივიდები და საზოგადოება გადაწყვეტილებების მიღების პროცესში. ჯანმრთელობის უფლებასა და სხვა ფუნდამენტურ უფლებებს შორის ურთიერთდამოკიდებულების აღიარებით, კამპანია მოუწოდებს ძალისხმევისგაძლიერებისკენ ფინანსების, სოფლის მეურნეობის, გარემოს დაცვის, მართლმსაჯულების, ტრანსპორტის, შრომისა და სოციალური საკითხების დარგებში. ცალკეული ინდივიდები, თემები და სამოქალაქო საზოგადოება დიდი ხანია იცავენ ჯანმრთელობის უფლებას, აუმჯობესებენ ჯანდაცვის სერვისებზე ხელმისაწვდომობას ბარიერების მოხსნით და თანასწორობის ადვოკატირებით. ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაცია მოუწოდებს საზოგადოებას იცოდეს, დაიცვას და ხელი შეუწყოს მათ ჯანმრთელობის უფლებების რეალიზაციას, მათ შორის უსაფრთხო და ხარისხიან ჯანდაცვის სერვისებზე წვდომის, ნულოვანი დისკრიმინაციის, კონფიდენციალურობის, ინფორმაციის, სხეულის ავტონომიისა და გადაწყვეტილების მიღების უფლებების გათვალისწინებით.
1 of 5
პრეს-რელიზი
17 მარტი 2024
საქართველოში გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის განცხადება საქართველოს ,,საგადასახადო კოდექსში” თამბაქოზე აქციზის გადასახადთან დაკავშირებით შესატანი ცვლილებების კანონპროექტის შესახებ
საქართველოში გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია ღრმა შეშფოთებას გამოთქვამს საქართველოს პარლამენტში 2024 წლის 4 მარტს ინიცირებული კანონპროექტის გამო, რომელიც თამბაქოს გარკვეული სახის პროდუქტებზე აქციზის გადასახადის შემცირებას ისახავს მიზნად. აღნიშნულმა ცვლილებმა შესაძლოა, ერთი მხრივ, იმ მიღწევებს გადაუსვას ხაზი, რასაც საქართველომ დიდი ძალისხმევით მიაღწია თამბაქოს კონტროლის, საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის და მდგრადი განვითარების გზაზე, მეორე მხრივ კი განაგრძოს თამბაქოს ინდუსტრიის მხრიდან პოლიტიკის შემუშავებაში ჩარევის შემაშფოთებელი ტენდენცია. ეს ინიციატივა ზიანს მიაყენებს საქართველოს მოსახლეობის ჯანმრთელობას, ქვეყნის ეკონომიკას და მხოლოდ თამბაქოს ინდუსტრიის ბიზნეს ინტერესებს ემსახურება. იმის მიუხედავად, რომ 2017-2019 წლებში თამბაქოს კონტროლის შესახებ კანონმდებლობასა და საგადასახადო კოდექსში მნიშვნელოვანი ნაბიჯები გადაიდგა, საქართველოში თამბაქოს მოხმარების მაჩვენებელი ჯერ კიდევ ძალიან მაღალია. მოსახლეობის დაახლოებით ერთი მესამედი მოიხმარს თამბაქოს. გაეროს განვითარების პროგრამის/ჯანმოს/დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის 2017 წლის „თამბაქოს კონტროლის პოლიტიკის საინვესტიციო შემთხვევის“ კვლევის თანახმად, თამბაქოს გამო გაწეული ჯანდაცვის პირდაპირი და არაპირდაპირი ხარჯების შედეგად მიღებული წლიური ზარალი, რაც ნაადრევი სიკვდილობის, შეზღუდული შესაძლებლობის და სამუშაო ადგილებზე დანახარჯებთანაა დაკავშირებული, 800 მილიონ ლარზე მეტს, შეადგენს, რაც საქართველოს მშპ-ს 2.4%-ის ეკვივალენტურია, ხოლო დაღუპულთა რიცხვი 11,400-ს აჭარბებს. ამ მდგომარეობის გამოსწორება კი თამბაქოს კონტროლის ყოვლისმომცველი და ეფექტური პოლიტიკის გრძელვადიან და მტკიცედ განხორციელებას მოითხოვს.თამბაქოს კონტროლი ჯანმრთელობასა და ეკონომიკურ კეთილდღეობას შორის კომპრომისული არჩევანის გაკეთებას არ ნიშნავს. პირიქით, ჯანმრთელობა და კეთილდღეობა ერთად წარმოადგენს ეკონომიკური ზრდის საყრდენ ძალას. შესაბამისად, შემოთავაზებული ცვლილებები არა მარტო ჯანმრთელობას მოუტანს ზიანს, არამედ ეკონომიკასაც დაასუსტებს. გაეროს მიერ საქართველოს მთავრობასთან ერთად განხორციელებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ სიგარეტზე გადასახადის გაზრდით შეიძლება თავიდან იქნას აცილებული 2,2 მილიარდი ლარის ეკონომიკური ზარალი და ჯანდაცვის ხარჯები 15 წლის განმავლობაში, ხოლო თამბაქოზე გადასახადის გაზრდაში ჩადებული ყოველი 1 ლარის სანაცვლოდ საქართველოს ეკონომიკა მიიღებს 221 ლარის მოგებას, თანაც, ამ გაანგარიშებაში არ შედის კიდევ უფრო მეტი სარგებელი, რაც გაზრდილი საშემოსავლო და სიგარეტის გადასახადებიდან მიღებული შემოსავლებიდან წარმოიქმნება. ძნელია მოიძებნოს რომელიმე სხვა პოლიტიკა, რომელსაც ინვესტიციაზე ასეთი შთამბეჭდავი უკუგება ექნებოდა და ამგვარი პოლიტიკის საპირისპირო მიმართულებით შემობრუნება ცუდი საინვესტიციო გადაწყვეტილება იქნება საქართველოსთვის.შემოთავაზებული ცვლილებები ეწინააღმდეგება საქართველოს პოლიტიკას თამბაქოს მოხმარების შემცირების შესახებ: აღნიშნული ცვლილებები მნიშვნელოვან განსხვავებას გააჩენს თამბაქოს სხვადასხვა ნაწარმის ფასებს შორის, რაც ბაზარზე იაფი თამბაქოს დაბრუნებას შეუწყობს ხელს, ეს კი თავისი მხრივ მოხმარებას გაზრდის. შემოთავაზებული ცვლილებებით, საქართველო დაშორდება საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკებს და ისეთ საერთაშორისო ვალდებულებებს, როგორიცაა „თამბაქოს კონტროლის შესახებ ჩარჩო კონვენცია“, რომელსაც საქართველო შეუერთდა, რაც შეაფერხებს ქვეყნის მისწრაფებებს ევროკავშირში გაწევრიანების გზაზე.საქართველოს პარლამენტის, მთავრობის, არასამთავრობო და საერთაშორისო ორგანიზაციების ხანგრძლივი ძალისხმევით, 2019 წლისთვის საქართველოში გადასახადების მნიშვნელოვანი ზრდის და გათანაბრების შედეგად, ბაზარზე შედარებით იაფი თამბაქოს წილი შემცირდა, თამბაქოს მოხმარების საერთო მაჩვენებელმაც იკლო და ქვეყნის საბიუჯეტო შემოსავლები გაიზარდა. თუმცა, 2019 წლის შემდეგ თამბაქოზე გადასახადები არ გაზრდილა, რამაც თამბაქოს საზიანო ნაწარმი შედარებით ხელმისაწვდომი გახადა. თამბაქოს ნედლეულის იმპორტზე გადასახადი 2026 წლამდე შეჩერებულია. ასევე, საქართველოში თამბაქოზე დაწესებული გადასახადები მნიშვნელოვნად დაბალია, ვიდრე ევროკავშირში.აქციზის გადასახადის განაკვეთის შემცირების დასაბუთების მცდელობა - „დარგის განვითარება და უკანონო ვაჭრობის შემცირება“ - ვერანაირ კრიტიკას ვერ უძლებს არც მტკიცებულებებზე დაფუძნებული კონსენსუსის და არც სხვა ქვეყნების, მათ შორის, თავად საქართველოს გამოცდილების ფონზე.თამბაქოს კონტროლის სფეროში, ეს ცვლილება საქართველოში მეორე მნიშვნელოვანი უკან გადადგმული ნაბიჯი იქნება თამბაქოს კონტროლის კანონმდებლობაში შარშან შეტანილი სავალალო ცვლილებების შემდეგ, რომელიც სადა შეფუთვის გადავადებას და ამ მარეგულირებელი მექანიზმიდან გახურებადი თამბაქოს ნაწარმის სრულად გამორიცხვას შეეხებოდა.მოვუწოდებთ საქართველოს პარლამენტს, საგადასახადო კოდექსში ინიცირებული ცვლილება არ დაამტკიცოს და, შემცირების ნაცვლად, გადასახადები თამბაქოს ყველა ნაწარმზე თანაბრად გაზარდოს. საქართველოში არსებული სახელმწიფო პოლიტიკა, ისევე როგორც შესაბამისი საერთაშორისო აქტები, აძლევს საქართველოს იმის საშუალებას, რომ ამ მომაკვდინებელ ნაწარმზე წვდომა შეამციროს, მოსახლეობის ჯანმრთელობა დაიცვას და ქვეყნის მდგრად განვითარებას ხელი შეუწყოს.
1 of 5
პრეს-რელიზი
07 მარტი 2024
გაზარდე ინვესტიციები ქალებისთვის, დააჩქარე პროგრესი
წინამდებარე ერთობლივ განცხადებას აქვეყნებენ გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია საქართველოში, ევროკავშირის წარმომადგენლობა საქართველოში, ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაცია და ავსტრიის, ახალი ზელანდიის, ბელგიის, ბულგარეთის, გაერთიანებული სამეფოს, გერმანიის, დანიის, ესპანეთის, ესტონეთის, ირლანდიის, იტალიის, იაპონიის, ლატვიის, ნიდერლანდების, ნორვეგიის, პოლონეთის, პორტუგალიის, საბერძნეთის, საფრანგეთის, სლოვაკეთის, სლოვენიის, ფინეთის, შვედეთის, შვეიცარიისა და ჩეხეთის საელჩოები საქართველოში. ქალთა საერთაშორისო დღეს ქალების მიღწევებსა და წვლილს მთელ მსოფლიოში, მათ შორის საქართველოშიც, აღვნიშნავთ. კიდევ ერთხელ ვადასტურებთ ჩვენს მტკიცე მხარდაჭერას გენდერული თანასწორობისა და ქალთა გაძლიერების მიმართ.ახლა, როდესაც მსოფლიო არაერთი კრიზისის წინაშე დგას, გენდერული თანასწორობის მიღწევა კიდევ უფრო გადამწყვეტ მნიშვნელობას იძენს. ბოლო ათწლეულების პროგრესის მიუხედავად, სრული თანასწორობის მიღწევა კვლავაც შორეული პერსპექტივაა. თუპროგრესი ამჟამინდელი ტემპით გაგრძელდება, გლობალურ დონეზე სრული სამართლებრივი თანასწორობის მიღწევას შეიძლება, 300 წელი დასჭირდეს.[1]საქართველოში ქალები აუნაზღაურებელი ზრუნვის საქმეს 5-ჯერ უფრო მეტ დროს უთმობენ, ვიდრე კაცები.[2] ეს ნაკლებ დროს უტოვებს ქალებს პროფესიული წარმატების მიღწევისა და საჯარო თუ პოლიტიკურ ცხოვრებაში ჩართვისთვის. ეკონომიკური აქტივობის მიხედვით, ქალთა მაჩვენებელი (41.5%) კაცებისას (64%) მნიშვნელოვნად ჩამორჩება.[3] 25-34 წლის ქალების თითქმის ნახევარი არ მუშაობს, ათასობით ქალი ემიგრაციაში წავიდა, რათა ფულადი გზავნილებით ოჯახები არჩინონ, ქალებისა და გოგოების მიმართ ძალადობა ადამიანის უფლებების ერთ-ერთ ყველაზე გავრცელებულ დარღვევად რჩება და ქალების ხმა ხშირად არ ისმის პოლიტიკის შექმნის პროცესში თუ გადაწყვეტილების მიღების დროს. სავალდებულო საარჩევნო გენდერული კვოტების დანერგვის მიუხედავად, ქალებმა საპარლამენტო მანდატების მხოლოდ ერთი მეხუთედისა და საკრებულოს მანდატების ერთი მეოთხედის მოპოვება შეძლეს. საქართველოში ქალი კანდიდატების 54 პროცენტს განუცდია ფიზიკური, ფსიქოლოგიური, ეკონომიკური ან სექსუალური ძალადობა თუ შევიწროება საკუთარი საარჩევნო კამპანიის მიმდინარეობისას, ან პოლიტიკური კარიერის განმავლობაში.[4]უფრო ძლიერი და სამართლიანი საზოგადოებების განვითარებისთვის აუცილებელია ქალთა უფლებების დაცვა და წარმოჩენა, რათა ქალებმა თანასწორი ადგილი დაიკავონ გადაწყვეტილების მიღების პროცესში და სრულფასოვნად შეძლონ მონაწილეობის მიღება ეკონომიკურ, პოლიტიკურ და სოციალურ ცხოვრებაში. ეკონომიკის ყველა სექტორში ქალთა ჩართულობის ხელშეწყობისთვის, ქალებისა და გოგოების მიმართ დისკრიმინაციისა და ძალადობის ყველა ფორმის აღმოფხვრისთვის კი საჯარო და კერძო სექტორებიდან ინვესტირებაა საჭირო. ყველა ქალისთვის ღირსეული სამუშაოს უზრუნველყოფით, რაშიც დასაქმების დროს გენდერული ნიშნით დისკრიმინაციის აღმოფხვრაც მოიაზრება, ასევე, სამართლიანი ანაზღაურებითა და ქალების ჩრდილოვანი ეკონომიკიდან ფორმალურ დასაქმებაში გადმოყვანით, შესაძლებელი გახდებოდა როგორც საქართველოს ეკონომიკის მნიშვნელოვანი ზრდა, ასევე ქალებისა და მათი ოჯახების სიღარიბიდან გამოყვანა. ამავდროულად, მეტი მხარდაჭერაა საჭირო იძულებით გადაადგილებული ქალების მიმართ, რომლებმაც დიდი გამძლეობა გამოიჩინეს და ლიდერების როლები შეითავსეს თავიანთ თემებში არსებული პრობლემების მოსაგვარებლად.ვიმედოვნებთ, რომ ყველა პოლიტიკური პარტია მყარ და ეფექტიან ვალდებულებასაიღებსგენდერულითანასწორობისა და ქალთა პოლიტიკურ-ეკონომიკური გაძლიერების მხარდასაჭერად. გადაუდებელ საჭიროებას წარმოადგენს კონკრეტული ნაბიჯების გადადგმა პოლიტიკაში ჩართული ქალების მიმართ ძალადობის აღმოსაფხვრელად, ასევე, ბრძოლის გააქტიურება ქალი პოლიტიკოსებისა და საარჩევნო პროცესებში მომუშავე ქალების მიმართ სექსისტური სიძულვილის ენის წინააღმდეგ. ჩვენ, ასევე, მხარი უნდა დავუჭიროთ ქალთა უფლებადამცველ ორგანიზაციებს, რომლებიც სტერეოტიპებს ებრძვიან და ძალისხმევას არ იშურებენ, რომ ქალებისა და გოგოების ხმა უფრო მეტად ისმოდეს.დღეს ქალთა საერთაშორისო დღეა და მოგიწოდებთ, ყველამ გავაერთიანოთ ძალები ისეთი ინკლუზიური საზოგადოების შესაქმნელად, რომელშიც თითოეული ქალი და გოგო, განსხვავებულობის მიუხედავად, ეკონომიკურ, პოლიტიკურ და სოციალურ ცხოვრებაში სრულ მონაწილეობას შეძლებს.
--------------[1]მდგრადი განვითარების მიზნების სფეროში მიღწეული პროგრესი: გენდერული სურათი 2022. გაეროს ქალთა ორგანიზაცია: https://rb.gy/9ku4b3[2]დროის გამოყენების გამოკვლევა, 2020-21 წწ, გაეროს ქალთა ორგანიზაცია: https://rb.gy/oxenup[3] ქალების ეკონომიკური არააქტიურობა საქართველოში, გაეროს ქალთა ორგანიზაცია: https://t.ly/1_jEI[4] პოლიტიკაში ჩართულ ქალთა მიმართ ძალადობა საქართველოში, გაეროს ქალთა ორგანიზაცია: https://rb.gy/me1h23
--------------[1]მდგრადი განვითარების მიზნების სფეროში მიღწეული პროგრესი: გენდერული სურათი 2022. გაეროს ქალთა ორგანიზაცია: https://rb.gy/9ku4b3[2]დროის გამოყენების გამოკვლევა, 2020-21 წწ, გაეროს ქალთა ორგანიზაცია: https://rb.gy/oxenup[3] ქალების ეკონომიკური არააქტიურობა საქართველოში, გაეროს ქალთა ორგანიზაცია: https://t.ly/1_jEI[4] პოლიტიკაში ჩართულ ქალთა მიმართ ძალადობა საქართველოში, გაეროს ქალთა ორგანიზაცია: https://rb.gy/me1h23
1 of 5
უახლოესი რესურსები
1 / 11
რესურსები
25 იანვარი 2024
რესურსები
04 დეკემბერი 2023
რესურსები
04 დეკემბერი 2023
რესურსები
04 დეკემბერი 2023
რესურსები
04 დეკემბერი 2023
1 / 11