უახლესი
პრეს-რელიზი
21 სექტემბერი 2023
კომუნიკაციის ხელოვნება მშვიდობის მშენებლობისთვის
შეიტყვეთ მეტი
პრეს-რელიზი
15 სექტემბერი 2023
საქართველო: გაეროს ექსპერტი დადებითად აფასებს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების დაცვის მიმართულებით პოლიტიკის პროგრესს და მოუწოდებს სახელმწიფოს პრაქტიკაში მისი განხორციელებისკენ
შეიტყვეთ მეტი
პრეს-რელიზი
01 სექტემბერი 2023
საქართველო: გაეროს ექსპერტი შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა უფლებრივ მდგომარეობას შეაფასებს
შეიტყვეთ მეტი
უახლესი
მდგრადი განვითარების მიზნები საქართველოში
მდგრადი განვითარების მიზნები წარმოადგენს გლობალურ მოწოდებას მოქმედებისკენ, რომელიც მიზმად ისახავს სიღარიბის აღმოფხვრას, დედამიწის გარემოსა და კლიმატის დაცვას და მსოფლიოში ყველა ადამიანისთვის მშვიდობისა და კეთილდღეობის მოპოვებას. ეს ის მიზნებია, რომელზეც გაერო მუშაობს საქართველოში:
ისტორია
01 აპრილი 2021
საქართველო-გაეროს ახალი სტრატეგიული დოკუმენტი ადამიანების შესაძლებლობებსა და სოციალური თანასწორობის გაძლიერებას უწყობს ხელს
– საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა გიორგი გახარიამ და გაეროს მუდმივმა კოორდინატორმა საქართველოში საბინე მახლმა დღეს ხელი მოაწერეს გაეროს მდგრადი განვითარების სფეროში თანამშრომლობის ჩარჩო-დოკუმენტს, რომელიც 2021-2025 წლებს მოიცავს.
2021-2025 წწ. მდგრადი განვითარების თანამშრომლობის ჩარჩო-დოკუმენტი ეფუძნება ქვეყნის განვითარების პრიორიტეტებს და მიზნად ისახავს საქართველოში მცხოვრები ადამიანების კეთილდღეობის, შესაძლებლობებისა და სოციალური თანასწორობის გაძლიერებას.
ჩარჩო-დოკუმენტი განსაზღვრავს ხედვას 2021-2025 წლებისთვის ისეთ საკვანძო საკითხებზე, როგორიცაა ეფექტური, გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული ინსტიტუციების ხელშეწყობა, თანაბარი და ინკლუზიური ხელმისაწვდომობა ხარისხიან სოციალურ სერვისებზე, ინკლუზიური ეკონომიკური ზრდის ხელშეწყობა და ადამიანური კაპიტალის გაუმჯობესება, ადამიანის უსაფრთხოებისა და მდგრადობის უზრუნველყოფა, გარემოს დაცვა და კლიმატის ცვლილების შედეგების დაძლევა.
საქართველოს პრემიერ მინისტრმა მადლობა გადაუხადა გაეროს მუდმივ კოორდინატორს ქვეყანაში გაეროს მიერ გაწეული საქმიანობისთვის და იმ მხარდაჭერისათვის, რასაც გაერო ახორციელებს ქვეყნის განვითარების კუთხით.
გაეროს მუდმივმა კოორდინატორმა საქართველოში საბინე მახლმა, გაეროს სააგენტოთა სახელით, მადლობა გადაუხადა საქართველოს მთავრობას მუდმივი მხარდაჭერისათვის.
თანამშრომლობის ახალი ჩარჩო-დოკუმენტის მიხედვით, გაეროს სააგენტოების საქმიანობა მიმართული იქნება პანდემიის სოციალურ-ეკონომიკური შედეგების აღმოსაფხვრელად, რომელიც წარიმართება პრინციპით „აღვადგინოთ უკეთესად“ და უფრო მწვანე, სამართლიანი და ინკლუზიური განვითარების მხარდასაჭერად.
გაერო ასევე მხარს დაუჭერს რეგიონალური თანამშრომლობის განმტკიცებას საკვანძო სტრატეგიულ სფეროებში.
განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმობა სამოქალაქო საზოგადოებასთან და კერძო სექტორთან პარტნიორობის ჩამოყალიბებას, რომელთა ინოვაციური პოტენციალი სასარგებლო იქნება მიზნების მისაღწევად.
გაეროს ახალი ჩარჩო დოკუმენტი გამსჭვალულია მდგრადი განვითარების მიზნების სულისკვეთებით - არავინ დარჩეს განვითარების მიღმა. ის ასევე ეფუძნება ისეთ პრინციპებს, როგორიცაა ადამიანის უფლებები, გენდერული თანასწორობა, დეცენტრალიზაცია, მდგრადობა და ანგარიშვალდებულება, გარემოს დაცვა და ინოვაციები. ეს ის სფეროებია, სადაც გაეროს აქვს შედარებით უპირატესობა და გამოცდილება, რათა ქმედითი დახმარება აღმოუჩინოს ქვეყანას.
განვითარების პარტნიორებთან, საერთაშორისო საფინანსო და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან, სამოქალაქო საზოგადოებასა და აკადემიასთან ერთად, გაერო გააგრძელებს საქართველოს მხარდაჭერას მდგრადი განვითარების მიზნების მისაღწევად.
2021-2025 წლების გაეროს მდგრადი განვითარების თანამშრომლობის ჩარჩო-დოკუმენტის შემუშავება იყო კომპლექსური და თანამონაწილეობითი პროცესი, რომელშიც ჩართულები იყვნენ საქართველოში მოქმედი გაეროს რეზიდენტი და არარეზიდენტი სააგენტოები, სამინისტროები, სახელმწიფო დაწესებულებები, საერთაშორისო დონორები, სამეცნიერო წრეები და სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლები. ამ მიზნით გაიმართა რამდენიმე საკონსულტაციო შეხვედრა.
ჩარჩო-დოკუმენტის განსახორცილებლად დაფუძნდება საქართველო-გაეროს საკოორდინაციო საბჭო, რომელსაც საქართველოს პრემიერ-მინისტრი და გაეროს მუდმივი კოორდინატორი გაუწევენ კოორდინირებას.
1 of 5

იმოქმედე
25 იანვარი 2022
კორონავირუსის პანდემია
ყველა საუბრობს კორონავირუსის (COVID-19) შესახებ. გაეცანით ფაქტებს სანდო წყაროებიდან.
1 of 5

პრეს-რელიზი
25 იანვარი 2022
სექსუალური ძალადობის მსხვერპლებისთვის მართლმსაჯულების ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესებაზე მაღალი დონის შეხვედრა გაიმართა
სექსუალური ძალადობა საქართველოში ერთ-ერთი ყველაზე დაფარული დანაშაულია. ქალთა მიმართ ძალადობის ეროვნული კვლევის თანახმად (2017), ქალების 9%-ს სექსუალური ძალადობა ბავშვობაში გამოუცდია, თუმცა შეტყობინებების მაჩვენებელი დაბალია. მაგალითად, 2020 წელს გამოძიება გაუპატიურების მხოლოდ 31 შემთხვევაზე დაიწყო, სასამართლო განხილვა კი 22 საქმეზე გაიმართა.
ამგვარი რეალობის ერთ-ერთი მიზეზი ისაა, რომ საქართველოს კანონმდებლობა დახვეწას, მართლმსაჯულებაზე ხელმისაწვდომობა კი გაუმჯობესებას საჭიროებს. ამას გარდა, ქალების დუმილი განპირობებულია გაუპატიურების შესახებ არსებული მცდარი შეხედულებებითა და საზოგადოების დამოკიდებულებით, რომელიც ხშირად მომხდარში თავად მსხვერპლებს ადანაშაულებს.
არსებული გამოწვევების საფუძველზე, საქართველოში 2021 წელს გენდერული ძალადობის წინააღმდეგ 16-დღიანი კამპანიის ფოკუსში სექსუალური ძალადობის დაძლევა მოექცა. მსხვერპლებისთვის მართლმსაჯულების ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესება კი 2 დეკემბერს ტრადიციული მაღალი დონის შეხვედრის ძირითად თემად იქცა.
შეხვედრას, რომელიც გაეროს ქალთა ორგანიზაციისა და გაეროს გენდერის თემატური ჯგუფის ინიციატივით გაიმართა, საქართველოს საკანონმდებლო და აღმასრულებელი ხელისუფლების, დიპლომატიური კორპუსის, საერთაშორისო და ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები დაესწრნენ.
ღონისძიება გაეროს მუდმივმა კოორდინატორმა საქართველოში საბინე მახლმა გახსნა. „ვუერთდებით ძალისხმევას, რომელიც მიმართულია ქალებისა და გოგოების მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ და მხარს ვუჭერთ საქართველოს მთავრობას ადამიანის უფლებების კუთხით აღებული საერთაშორისო ვალდებულებების შესრულებაში, მათ შორის იმ ვალდებულებების, რომლებიც ხელს უწყობს გენდერულ თანასწორობას, ქალებისა და გოგოების მიმართ ძალადობის აღმოფხვრას“, - განაცხადა მან.
თემის მნიშვნელობაზე გაამახვილა ყურადღება შვედეთის ელჩმა საქართველოში ულრიკ თიდესტრომმაც: „მართლმსაჯულებაზე ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესება საკვანძო საკითხი უნდა იყოს. ეს ხელს შეუწყობს პრევენციასაც, რადგან იქნება მკაფიო გზავნილი, რომ სექსუალური ძალადობა მიუღებელია და მოძალადეებს პასუხისმგებლობა დაეკისრებათ. ეს გლობალური ბრძოლაა და ჩვენ ამ ბრძოლაში ერთად ვართ. მოქმედების დროა! გქონდეთ შვედეთის მხარდაჭერის იმედი“, - დასძინა ულრიკ თიდესტრომმა.
მონაწილეებმა აღნიშნეს, რომ მართლმსაჯულებაზე ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესებას მკაფიო პოლიტიკური ნება და შესაბამისი რეგულირება ესაჭიროება. მათ სექსუალური ძალადობის აღმოფხვრის პრიორიტეტულ საკითხად წამოწევაზე, ეროვნული კანონმდებლობის სტამბოლის კონვენციასა და სხვა საერთაშორისო სტანდარტებთან ჰარმონიზაციაზე, ქალთა მიმართ სექსუალური ძალადობის პრევენციის საუკეთესო პრაქტიკის გაზიარებასა და სხვა მნიშვნელოვან თემებზეც იმსჯელეს.
საქართველოს პარლამენტის გენდერული თანასწორობის საბჭოს თავმჯდომარემ, ნინო წილოსანმა საკანონმდებლო ხელისუფლების სახელით ქალთა მიმართ ძალადობის აღკვეთის მხარდაჭერა დაადასტურა და აღნიშნა, რომ გაუპატიურების ამჟამად არსებული მუხლი სტამბოლის კონვენციასთან დაახლოებას საჭიროებს. „ეს და ძალადობის წინააღმდეგ მიმართული ყველა ინიციატივა პარლამენტში აუცილებლად იქნება ინიცირებული. არასამთავრობო სექტორთან თანამშრომლობით, დონორების ძლიერი მხარდაჭერით, საქართველო არ წყვეტს პროგრესს ამ გლობალურ გამოწვევასთან ბრძოლაში“, - განაცხადა ნინო წილოსანმა.
მაღალი დონის შეხვედრა გაეროს ერთობლივი პროგრამის „გენდერული თანასწორობისთვის“ ფარგლებში ჩატარდა, რომელიც შვედეთის მთავრობის მხარდაჭერით ხორციელდება.
1 of 5
პრეს-რელიზი
21 იანვარი 2022
გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია შეშფოთებულია საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით, სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის გაუქმების შესახებ
გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის სააგენტოთა ჯგუფი საქართველოში სინანულს გამოთქვამს სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის გაუქმების შესახებ, საქართველოს ხელისუფლების გადაწყვეტილების გამო. 2022 წლის 13 იანვარს პრეზიდენტმა ხელი მოაწერა ახალ კანონს, რომლითაც უქმდება სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახური და იქმნება ორი ცალკეული ინსტიტუტი: სპეციალური საგამოძიებო სამსახური და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახური.
სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახური ერთ-ერთი ყველაზე სანდო, დამოუკიდებელი და ავტორიტეტული ინსტიტუტია, რომელიც უფლებამოსილია გამოიძიოს სამართალდამცავი ორგანოების მიერ ჩადენილი ადამიანის უფლებათა სავარაუდო დარღვევები და უზრუნველყოს პერსონალური მონაცემების დაცვის ზედამხედველობა საქართველოში. ჩვენ განსაკუთრებით შეშფოთებულნი ვართ, რომ გადაწყვეტილება მიღებულ იქნა დაჩქარებული წესით და ინკლუზიური და გამჭვირვალე დისკუსიების გამართვის გარეშე. სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის გაუქმების შესაბამისი საფუძვლისა და სახელმწიფო ინსპექტორისთვის ექვსწლიანი მანდატის ჩამორთმევის აუცილებლობის დამაჯერებელი დასაბუთების არარსებობა შემაშინებელ გზავნილს უგზავნის ადამიანის უფლებათა დამცველ დამოუკიდებელ ინსტიტუტებს.
შეშფოთებულნი ვართ, რომ ახლადშექმნილი სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის მანდატში შემავალი დანაშაულებათა სიის არსებითი გაფართოება გამოიწვევს უწყების გადატვირთვის სერიოზულ რისკს და მისი გუნდის ყურადღების გადატანას მისი ძირითადი მანდატის შესრულების - დაუსჯელობის წინააღმდეგ ბრძოლისაგან. წამების და სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის ან დასჯის საკითხებზე გაერო-ს სპეციალური მომხსენებელის საქართველოში მისიის დროს (2015 წ.) გაიცა რეკომენდაცია, რომელშიც გამოთქმულია შეშფოთება რომ არსებობს რისკი ზედმეტად ფართო იურისდიქციამ, იქნება ეს ექსკლუზიური თუ დისკრეციული, შესაძლოა [სახელმწიფო ინსპექტორის] ამოცანა მეტისმეტად გაართულოს [თუკი] ... სამართალდამცავი ორგანოების მიერ ჩადენილი დანაშაულებები, რომლებიც არ შედიან წამების და სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის ან დასჯის ძირითად ჯგუფში... [მისი მანდატის ფარგლებში შევა]“.
მოვუწოდებთ ხელისუფლებას, გამოითხოვოს შესაბამისი საერთაშორისო ინსტიტუტების მოსაზრება ამ გადაწყვეტილებების საერთაშორისო სტანდარტებთან თანხვედრის შესახებ.
1 of 5
პრეს-რელიზი
25 იანვარი 2022
საკრებულოს წევრი ქალები მხარს უჭერენ თანასწორი სოციალური და ეკონომიკური პოლიტიკის გატარებას
2021 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნების შედეგად, საკრებულოებში ქალთა წარმომადგენლობა თითქმის გაორმაგდა და 24 პროცენტს მიაღწია. 24 იანვარს, ადგილობრივი თვითმმართველობის ახლადარჩეული წევრი ქალები ყოველწლიურ ფორუმზე შეიკრიბნენ, რომელიც წელს 490-ზე მეტ მონაწილეს აერთიანებს.
საკრებულოს წევრმა ქალებმა ის კონკრეტულ ნაბიჯები განიხილეს, რომელთა განხორციელება ხელს შეუწყობს გენდერულად დაბალანსებული პოლიტიკის შემუშავებასა და ადგილობრივ დონეზე არსებულ ეკონომიკურ და სოციალურ გამოწვევებთან გამკლავებას. მათ ასევე იმსჯელეს ადგილობრივი პოლიტიკაში ქალთა ჩართულობის გაზრდის გზებზე და საქართველოს პარლამენტის გენდერულ საბჭოსა და მუნიციპალურ დონეზე არსებული გენდერულ საბჭოებს შორის თანამშრომლობის შესაძლებლობებზე.
ფორუმის მუშაობაში ჩაერთნენ საკრებულოს წევრი ქალები საქართველოს ყველა რეგიონიდან. ღონისძიებას ასევე დაესწრნენ საქართველოს მთავრობის, პარლამენტის, სამოქალაქო საზოგადოებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლები.
საკრებულოს წევრ ქალთა ფორუმი ჩატარდა საქართველოს მუნიციპალური მომსახურების უზრუნველმყოფთა ასოციაციისა და გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) ორგანიზებით. ღონისძიების მხარდამჭერები არიან შვედეთის მთავრობა და საერთაშორისო რესპუბლიკური ინსტიტუტი (IRI).
„ქალთა ჩართულობის შედეგად, პოლიტიკური პროცესი მრავალფეროვნებასა და განსხვავებულ პერსპექტივას იძენს, რაც მნიშვნელოვანად აისახება ისეთ საკვანძო საკითხებზე, როგორიცაა სიღარიბის დაძლევა, სოციალური სერვისები, დასაქმება და გარემოს დაცვა. ვიმედოვნებთ, რომ ახლად არჩეული საკრებულოს წევრი ქალები ამ საკითხებს დღის წესრიგში დააყენებენ და ქართული საზოგადოება მათი მუშაობის სასიკეთო შედეგებს იგრძნობს“, - აღნიშნა UNDP-ის ხელმძღვანელის მოადგილემ ანნა ჩერნიშოვამ.
„2021 წლის ადგილობრივი არჩევნები ადგილობრივ დონეზე ქალთა პოლიტიკური მონაწილეობის გაზრდის თვალსაზრისით წინ გადადგმული ნაბიჯია. ვიმედოვნებ, რომ ეს ტენდენცია მომავალ არჩევნებზეც შენარჩუნდება. ქალების პოზიციისა და პერსპექტივის საჯარო დებატში თანაბრად გათვალისწინება პრინციპული საკითხია. პოლიტიკოს ქალებს ისეთივე გავლენა უნდა ჰქონდეთ გადაწყვეტილების მიღების პროცესზე, როგორც მათ პოლიტიკოს კაცებს. ბოლო ოცი წლის მანძილზე, შვედეთი მხარს უჭერდა საქართველოში ქალთა გაძლიერებას, მათ შორის პოლიტიკაში. გენდერულად დაბალანსებული პოლიტიკური წარმომადგენლობა ძლიერ დემოკრატიასა და უფრო ეფექტიან პოლიტიკას განსაზღვრავს. ეს ხელს უწყობს საქართველოს ევროპულ ინტეგრაციას და სწორედ ამას ითხოვს ქართველი ამომრჩეველი“, - აღნიშნა შვედეთის ელჩმა ულრიკ თიდესტრომმა.
ფორუმის მონაწილეებს ასევე მიმართეს საქართველოს პარლამენტის გენდერული საბჭოს თავმჯდომარემ ნინო წილოსანმა, საქართველოს პრემიერ-მინისტრის მრჩეველმა ადამიანის უფლებათა დაცვის საკითხებში ნიკო თათულაშვილმა, საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრის მოადგილემ მზია გიორგობიანმა და საქართველოში საერთაშორის რესპუბლიკური ინსტიტუტის დირექტორმა ჯონ დიპირომ.
საკრებულოს წევრ ქალთა ფორუმი 2013 წელს შვედეთის მთავრობისა და გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) ხელშეწყობით შეიქმნა. მისი მიზანია თანამშრომლობის პლატფორმის შექმნა და ქალთა პოლიტიკური მონაწილეობის ხელშეწყობა. ფორუმის მიზნები და საქმიანობა ეხმიანება საქართველოს მოსახლეობის თითქმის ორი მესამედის მოსაზრებას იმის შესახებ, რომ ქალთა მეტი მონაწილეობა პოლიტიკაში ქვეყნისთვის სასიკეთო იქნებოდა. ეს მონაცემები შესულია UNDP-ის კვლევაში, რომელიც 2020 წელს გამოქვეყნდა.
1 of 5
ისტორია
17 აგვისტო 2023
ბიო ენერგია თხილის ნაჭუჭისგან
მაჭახელას ეროვნული პარკის ტყეებში ჩამალული მარინა ძნელაძის სახლი ერთ ერთია საქართველოს ხელვაჩაურის მუნიციპალიტეტის სოფელ ჩუხუნეთში გაფანტულ მსგავს სახლებს შორის; თუმცა მას სახურავზე დამონტაჟებული მზის ენერგიაზე მომუშავე წყლის გამაცხელებელი გამოარჩევს; და ეს ყველაფერი არ არის, მარინა მისი სახლისთვის ენერგიის გამოსამუშავებლად ბიომასასაც იყენებს.
მარინას ოჯახი ერთ ერთია იმ თექვსმეტ შინამეურნეობას შორის რომელმაც აჭარაში, გაეროს განვითარების პროგრამისა და გლობალური გარემოსდაცვითი ფონდისაგან მიიღო შეშის ალტერნატიული განახლებადი ენერგიის წყარო - ბიომასა, ენერგო ეფექტური ღუმელი და მზის პანელები.
მარინა ერთ ერთი პირველი მაცხოვრებელი იყო რომელიც 2017 წელს სათავეში ჩაუდგა ამ ახალი ტექნოლოგიების დანერგვას, როგორც მან გაეროს მუდმივ კოორდინატორს - საბინე მახლის - რეგიონში ბოლო ვიზიტისას უთხრა, საწვავი შეშის ალტერნატივაზე გადასვლამ მისი ცხოვრება შეცვალა.
„პირველ რიგში ეს მეხმარება, რომ ზამთარში სახლში უზრუნველყოფილი იყოს სათანადო ტემპერატურა და მუდმივი ცხელი წყალი; ამასთან, ის გარემოსთვის კარგია,“ - ამბობს მარინა.
საქართველოში, სოფლად და ქალაქად გასათბობად სხვადასხვა საწვავს იყენებენ. ქალაქად გათბობის მთავარი წყარო ბუნებრივი გაზია. გაეროს განვითარების პროგრამის მონაცემებით საქართველოს სოფლის მოსახლეობის დაახლოებით სამი მეოთხედი კვლავაც შეშაზეა დამოკიდებული, რასაც შედეგად მოაქვს ნახშირბადის მაღლი ემისია, რაც თავის მხრივ კლიმატის ცვლილების და ტყის საფარის განადგურების ერთ ერთი მნიშვნელოვანი განმაპირობებელია. მერქნის არა მდგრადი მოხმარება წელიწადში 2.4 მილიონ კუბურ მეტრს აღწევს, რაც საქართველოს წელიწადში დაახლოებით 446 მილიონი ლარი (დაახლოებით 171 მილიონი აშშ დოლარი) უჯდება.
შეშის პერსპექტიული ალტერნატივა არის სასოფლო სამეურნეო ნარჩენების, მაგალითად თხილის ნაჭუჭის წვა. საქართველო ტრადიციულად მდიდარია თხილის ნაჭუჭით, თუმცა მოსახლეობამ სულ ახლახან დაიწყო მისი პრაქტიკული გამოყენება ბიო საწვავის წარმოებისთვის. კლიმატის ცვლილების მზარდი საფრთხის ფონზე, მწვანე ენერგიის წყაროების გამოყენება მისი გავლენის შერბილებისთვის, არასოდეს ყოფილა ასე აუცილებელი.
„ეს ინტერვენცია ძალიან ეხმარება შინამეურნეობებს“ - ამბობს მარინადა ხაზს უსვამს ბიომასის მოხმარების დადებით მხარეებს. „ეს არის უფრო საიმედო და ნაკლებად შრომატევადი ვიდრე შეშის ჭრა და ტრანსპორტირება, ასევე მომგებიანია - ახლა ნაკლებს ვხარჯავთ ვიდრე ადრე. თხილის ნაჭუჭი მეტ სითბოს იძლევა ვიდრე შეშა, ამასთან ბიომასის შენახვა უფრო მარტივია.” მარინა თხილის ნაჭუჭის ჩანთებს პატარა ბეღელში ინახავს.
„ამგვარი ოჯახის დონეზე მიღებული, მცირე ხარჯიანი გადაწყვეტილებები უყრის საფუძველს ეკო მეგობრული საზოგადოების ჩამოყალიბებას“, ამბობს მუდმივი კოორდინატორი საბინე მახლი და დადებითად აფასებს სუფთა ალტერნატივებზე გადასვლის მცდელობას.
არ იყო მარტივი ყოფილიყავი პირველი ვინც ამ გადაწყვეტილებებს მიიღებდა. მარინას მეზობლები თავიდან სკეპტიკურად განეწყვნენ ამ ინიციატივის მიმართ. „მამაჩემმაც კი, რომელიც გათბობისთვის მუდამ შეშას იყენებდა, სკეპტიკურად მიიღო ეს სიახლე“, - აღნიშნა მან.
მარინას მსგავსმა ოჯახებმა თავდაპირველად პროექტის ფარგლებში ჩატარებული ტრენინგების მეშვეობით მიიღეს ინფორმაცია გათბობის ენერგო ეფექტური გზების და მზის წყლის გამაცხელებელის გამოყენების შესახებ. შემდგომ ამ ადამიანებმა სხვებს გაუზიარეს ცოდნა. ძალიან მალე, სხვა შინამეურნეობებმაც გადაწყვიტეს ბიომასის ენერგიაზე გადასვლა და ახლა მაჭახელას ეროვნულ პარკში 80 ოჯახი იყენებს შეშის ალტერნატიულ საწვავს.
„ბიომასის, მაგალითად თხილის ნაჭუჭის გამოყენებით შესაძლებელია უზრუნველყოფილი იქნას გასათბობი ენერგიის მდგრადი წყარო და ამავდროულად შემცირდეს დამოკიდებულება ტრადიციულ საწვავზე, რომლის მოხმარება ხელს უწყობს ტყის საფარის განადგურებას და ჰაერის დაბინძურებას“, - აცხადებს გაეროს მუდმივი კოორდინატორი. „ვფიქრობთ გავიმეოროთ გაეროს განვითარების პროგრამის მიერ შესრულებული სამუშაო მაჭახელას დაცულ ტერიტორიებზე, რათა შეშაზე დამოკიდებულება შემცირდეს. ამ გზით ვცდილობთ უზრუნველვყოთ ყველას წვდომა სანდო, ხელმისაწვდომ და მდგრად ენერგიაზე“.
იაპონიის მთავრობის ახალი დაფინანსებით, გაეროს განვითარების პროგრამა ასევე აგრძელებს მზის ენერგიის ტექნოლოგიების პოპულარიზაციას და მაჭახელას დაცულ ტერიტორიებზე უფრო მწვანე, ჯანსაღი და მდგრადი გადაწყვეტილებების დანერგვას.
მოსალოდნელია, რომ ახალი ინიციატივით ისარგებლებს 250-ზე მეტი ოჯახი, მათ შორის ადგილობრივი ქალები. საქართველოსთვის ეს არის პატარა მაგრამ მტკიცე ნაბიჯი მდგრადობისათვის, რომელიც გზას გაუნათებს უკეთესი მომავლისაკენ.
1 of 5

ისტორია
13 თებერვალი 2023
ხელსაქმე მშვიდობისთვის
მაკო ჭკადუა და მალვინა (მალო) კოტუა ახალგაზრდა მეწარმეები არიან, რომელთაც ხელსაქმისადმი სიყვარული არა მხოლოდ პროფესიულ საქმიანობად, არამედ სხვა ქალებისთვის ახალი შესაძლებლობების შექმნის გზად აქციეს. აფხაზეთიდან დევნილი მაკო და მალო, ახლა ზუგდიდში უძღვებიან პროექტს, რომელიც მიზნად ისახავს კონფლიქტით დაზარალებულ ქალებს ხელსაქმე შეასწავლოს და დასაქმებაში დაეხმაროს.
მაკო და მალო ზუგდიდში მოქმედი ორგანიზაციის, „ხელები მშვიდობისთვის“ თანადამფუძნებლები არიან. წლების მანძილზე მიღებული პრაქტიკული გამოცდილების წყალობით, მათ ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) პროექტის, EU4Dialogue-ის საგრანტო კონკურსში წარმატებით სცადეს ბედი და ხელსაქმის სასწავლო პროგრამისთვის საჭირო დაფინანსება მიიღეს.
ჭრა-კერვის კლასი.
ფოტოს ავტორი: UNDP/ნინო ზედგინიძე
პირადი მაგალითის ძალა
მაკოს და მალოს დახმარებით, 42 ქალი ხელსაქმეს ოთხიდან ერთი მიმართულებით ეუფლება, იქნება ეს ქსოვა, ქარგვა, ჭრა-კერვა (ტანსაცმლის მოდელირება) თუ ტრიკოტაჟი (მაკრამეს ძაფით ქსოვა). მაკოს და მალოს თქმით, მათი ინიციატივის მიზანია ქალები ხელსაქმეში გაიწაფონ და საკუთარი ნაწარმის შექმნა-გასაღება შეძლონ, რამაც მათი ცხოვრების პირობების გაუმჯობესება უნდა უზრუნველყოს.
ხელსაქმის პროექტის მონაწილეთა შორის შეხვდებით მრავალშვილიან და მარტოხელა დედებს, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების დედებს, ქალებს, რომლებიც ადრე დაოჯახდნენ და განათლების გაგრძელების შესაძლებლობა არ ჰქონიათ, უსახსრობისა თუ სხვა მიზეზთა გამო.
მაკო ჭკადუა ჭრა-კერვის კლასში.
ფოტოს ავტორი: UNDP/ნინო ზედგინიძე
ამასთან, მაკომ და მალომ, დევნილობის გამოცდილების გათვალისწინებით, სასწავლო კურსი ისე მოაწყვეს, რომ ხელსაქმის შემსწავლელ ჯგუფებში დევნილებთან ერთად ადგილობრივი ქალებიც ყოფილიყვნენ. 42 მონაწილიდან 15 ქალი დევნილია, მათ მხარდამხარ კი ხელსაქმეს ზუგდიდის, წალენჯიხისა და ხობის მუნიციპალიტეტების მკვიდრი ქალებიც ეუფლებიან. მაკოს და მალოს მიაჩნიათ, რომ ასე შეძლებენ თავიანთი წვლილი შეიტანონ დევნილთა ინტეგრაციაში.
„ბავშვობიდან გვაქვს ეს პრობლემა დევნილებს, ინტეგრირება გვიჭირს. ახლა ჩემი შვილის თაობაში ნაკლებადაა ასე, მაგრამ ჩემს ბავშვობაში აქტიურად გამოჰყოფდნენ ადგილობრივსა და დევნილს ერთმანეთისგან, იყო დევნილების ჩაგვრის შემთხვევები“, - გვეუბნება მაკო.
33 წლის მაკო გალის მუნიციპალიტეტის სოფელ აჩიგვარადანაა. დევნილობისას, ბავშვობის ნახევარი ქალაქ ზუგდიდში, „ფაიფურის“ კოლექტიური ჩასახლების ცენტრში დაჰყო. 31 წლის მალო კი გალის სოფელ საბერიოდანაა, ბავშვობის დიდი ნაწილი საბერიოსა (რომელსაც „პატარა, მთაგორიან სამოთხეს“ უწოდებს) და ზუგდიდს შორის აქვს გატარებული. გარკვეული პერიოდი ორივე თბილისში სწავლობდა, თუმცა მაშინ ერთმანეთს ჯერ არ იცნობდნენ.
მაკოსა და მალოს გზები ჯერ „აწარმოე საქართველოში“ გადაიკვეთა, შემდეგ კი საქველმოქმედო-ჰუმანიტარულ ცენტრ „აფხაზეთში“ (CHCA). 2018 წელს ცენტრმა „აფხაზეთმა“ დევნილებისათვის ხელსაქმის შემსწავლელი კურსები გამოაცხადა, სადაც მალო პოლიმერიას ასწავლიდა, მაკო და კიდევ ორი მონაწილე, მონიკა აბრალავა და სალომე ქარდავა კი სუტაჟის მოსწავლეები იყვნენ. როგორც საუკეთესო მოსწავლეები, მასწავლებლებად მაკოც, მონიკაც და სალომეც აიყვანეს. ასე გაჩნდა სოციალური საწარმოს, „ხელები მშვიდობისთვის“ გახსნის იდეა, რომელიც 2019 წელს ამ ოთხმა დევნილმა ახალგაზრდა ქალმა დააფუძნა.
ქარგვის გაკვეთილები დევნილთა კოლექტიურ ცენტრში „ენგურქაღალდკომბინატი“.
ფოტოს ავტორი: UNDP/ნინო ზედგინიძე
გამოწვევები და შესაძლებლობები
მაკოს და მალოს თქმით, რეგიონში ქალებს შორის ხელსაქმით დაინტერესება მაღალია. მათ პროექტში მონაწილეობაზე განაცხადი შარშან 150-მდე ქალმა შეავსო. ამათ შორის, 30-მდე ხელით შევსებული განაცხადიც იყო. სოფლად მცხოვრებ ქალებს ხშირად ინტერნეტზე ხელი არ მიუწვდება, ამიტომ მაკო და მალო თავად დადიოდნენ სოფლებში კარდაკარ, რათა მონაწილეობის შანსი ასეთი ქალებისთვისაც მიეცათ.
როგორც აღმოჩნდა, ხელსაქმის შესწავლის მსურველი კიდევ უფრო მეტია. ბევრ ქალს, სურვილის მიუხედავად, მსგავს პროექტებში ჩართვა და გაკვეთილებზე დასწრება უჭირს, რადგან მცირეწლოვანი ბავშვების მოვლა და სხვა საოჯახო საქმე სწავლისა და დასაქმებისთვის საჭირო დროს არ უტოვებს.
მსგავსი პრობლემა „ხელების მშვიდობისთვის“ პროექტის რამდენიმე მონაწილეს შეექმნა, თუმცა სასწავლო კურსის ორგანიზატორებმა ეს დაბრკოლება შედარებით მარტივად გადალახეს და მცირეწლოვანი ბავშვების დედებს გაკვეთილებზე შვილებთან ერთად დასწრება შესთავაზეს. ამისთვის „ხელების მშვიდობისთვის“ ოფისში სახელდახელოდ ადგილიც კი გამოყვეს, სადაც ბავშვებს თამაში და გართობა შეეძლოთ, სანამ მათი დედები ხელსაქმეს ეუფლებოდნენ.
„ზოგს სახლიდან გამოსვლის პრობლემა აქვს, ჩვილი ჰყავს, რომელსაც ბაღში ვერ ტოვებს. აქვთ ნიჭი, აქვთ უნარი, უნდათ მოსვლა, სწავლობენ, საოცარ რამეებს აკეთებენ, მაგრამ ხანდახან ვერ მოდიან - ქმარი მუშაობს, ან დედამთილი არ ჰყავთ, ვინც დაეხმარება. ერთი ბავშვი აქ გვიზის ხოლმე გაკვეთილებზე. მსგავს შემთხვევებში, ვეუბნებით გოგოებს, რომ აქ მოიყვანონ ბავშვები, ოღონდაც მოვიდნენ ის 2-3 საათი და ისწავლონ“, - ამბობს მალო.
ქარგვის გაკვეთილი დევნილთა კოლექტიურ ცენტრში „ენგურქაღალდკომბინატი“.
ფოტოს ავტორი: UNDP/ნინო ზედგინიძე
მალო დასძენს, რომ ქალთა წარმატებული და დამოუკიდებელი საქმიანობისთვის მხოლოდ ხელსაქმის გაკვეთილები საკმარისი არაა. „ერთი და ორი ტრენინგი არაა საკმარისი. მაქსიმალურად ვცდილობთ, მხოლოდ ჭრა-კერვის სწავლებით არ დასრულდეს საქმე. დამატებითი ტრენინგის კომპონენტიც იმიტომ ჩავდეთ პროექტში, რომ შემდეგ გოგოებს დამოუკიდებლად შეეძლოთ საქმიანობის გაგრძელება, იქნება ეს საგრანტო წინადადების შევსება, პროდუქციის გასაღება, თუ მარკეტინგი“.
მაკო და მალო ოპტიმისტურად არიან განწყობილნი და მომავალს იმედით უყურებენ. მათი პროექტის ორი მონაწილე უკვე დასაქმდა სასწავლო კურსის ტრენერების საწარმოებში, ხოლო ჭრა-კერვის მოსწავლე ქალებმა ზუგდიდის ერთ-ერთი ბაღისგან საახალწლო ზეიმისთვის 25 კაბაზე მიიღეს შეკვეთა.
მაკოს თქმით, „იმდენად გაიზარდნენ ეს გოგოები, რომ ახლა უკვე თავად ეძებენ დაფინანსებას. ჩვენს თვალწინ გაიზარდნენ და ეს ძალიან მნიშნელოვანია“.
###
წინამდებარე ისტორია შექმნილია ევროკავშირისა (EU) და გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) ხელშეწყობით, პროექტის EU4Dialogue ფარგლებში. გამოთქმული მოსაზრებები შესაძლოა არა ასახავდეს ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის თვალსაზრისს.
1 of 5

ისტორია
13 თებერვალი 2023
7 მითი ფსიქიკური ჯანმრთელობის შესახებ
ფსიქიკური ჯანმრთელობის შესახებ მითების გაქარწყლება ხელს უწყობს სტიგმების დამარცხებას და ქმნის გარემოს, რომელშიც ნებისმიერი ასაკის ადამიანს შეუძლია ითხოვოს მხარდაჭერა, როცა მას ეს სჭირდება. გთავაზობთ შვიდ ყველაზე გავრცელებულ მცდარ წარმოდგენას ფსიქიკური ჯანმრთელობის შესახებ:
1. მითი: თუ ადამიანს აქვს ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემა, ეს ნიშნავს, რომ მას სუსტი გონებრივი შესაძლებლობები აქვს.
ფაქტი: ფსიქიკური, ისევე როგორც ფიზიკური ჯანმრთელობის პრობლემა შეიძლება შეექმნას ნებისმიერ ადამიანს, განურჩევლად მისი გონებრივი შესაძლებლობის, სოციალური კლასისა თუ შემოსავლის დონისა.
2. მითი: ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე მხოლოდ იმ შემთხვევაში უნდა ვიზრუნოთ, თუ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემა გვაქვს.
ფაქტი: ყველას სჭირდება აქტიური ნაბიჯების გადადგმა მათი კეთილდღეობის და ფსიქიკური ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად. ისევე როგორც, ყველას სჭირდება ჯანსაღი ჩვევების დანერგვა ფიზიკური ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.
3. მითი: ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები მოზარდებში არ არის სერიოზული საკითხი. მათ ჰორმონების ცვალებადობის გამო ეცვლებათ ხშირად განწყობა და ამით უბრალოდ ყურადღების მიქცევა უნდათ.
ფაქტი: თინეიჯერებს ხშირად აქვთ გუნება-განწყობის ცვალებადობა, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ მოზარდს არ შეიძლება ჰქონდეს ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემა. მსოფლიოში მოზარდების თოთხმეტი პროცენტი განიცდის ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემებს. გლობალურად, 10-დან 15 წლამდე ასაკის ადამიანებში, თვითმკვლელობა სიკვდილის მეხუთე ყველაზე გავრცელებული მიზეზია, ხოლო 15-19 წლის მოზარდებისთვის - მეოთხე ყველაზე გავრცელებული მიზეზი. ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემების დიდი წილი 14 წლის ასაკში იწყება.
4. მითი: ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემების პრევენცია შეუძლებელია.
ფაქტი: ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემების განვითარებისგან ადამიანები ბევრ ფაქტორს შეუძლია დაიცვას. მათ შორისაა სოციალური და ემოციური უნარების გაძლიერება, დახმარებისა და მხარდაჭერის დროული მიღება,, მხარდამჭერი, მოსიყვარულე, თბილი ოჯახური ურთიერთობები, პოზიტიური სასკოლო გარემო და ჯანსაღი ძილის რეჟიმი.
სირთულეების დაძლევის უნარი განპირობებულია დამცავი ფაქტორების ერთობლიობით. არც მხოლოდ გარემო პირობები და არც ცალკეული სტრესორები არ იწვევს ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემებს. ბავშვებსა და მოზარდებს, რომლებიც კარგად უმკლავდებიან სირთულეებს, ჩვეულებრივ, აქვთ ბიოლოგიური რეზისტენტულობა, და ასევე ძლიერი, დამხმარე კავშირები ოჯახთან, მეგობრებთან და უფროსებთან მათ გარშემო. ეს კი ქმნის დამცავი ფაქტორების ერთობლიობას, რაც მყარ ფსიქიკურ მდგომარეობას განაპირობებს.
5. მითი: ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემა სისუსტის ნიშანია. უფრო ძლიერი რომ იყოს, ეს პრობლემა არ შეექმნებოდა.
ფაქტი: ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები არაფერ კავშირშია სისუსტესთან ან ნებისყოფის ნაკლებობასთან. ეს არ არის მდგომარეობა, რომელსაც ადამიანები ირჩევენ, ჰქონდეთ თუ არ ჰქონდეთ. სინამდვილეში, ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემების დროს დახმარების საჭიროების აღიარება და მოთხოვნა დიდ ძალასა და გამბედაობას მოითხოვს. ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემა ნებისმიერ ადამიანს შეიძლება განუვითარდეს.
6. მითი: მოზარდებს, რომლებიც იღებენ კარგ შეფასებებს და ჰყავთ ბევრი მეგობარი, არ ექმნებათ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები, მათ არ აქვთ დეპრესიაში ჩავარდნის მიზეზი.
ფაქტი: დეპრესია არის ფსიქიკური ჯანმრთელობის მდგომარეობა, რომელიც გამოწვეულია სოციალური, ფსიქოლოგიური და ბიოლოგიური ფაქტორების კომპლექსური ურთიერთქმედებით. დეპრესიით შეიძლება დაავადდეს ნებისმიერი ადამიანი, განურჩევლად მათი სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობისა და მიუხედავად იმისა, თუ რამდენად კარგი ჩანს მათი ცხოვრება გარედან. მოზარდები, რომლებიც სკოლაში კარგად სწავლობენ, შესაძლოა იყვნენ წარმატების მიღწევის მუდმივი წნეხის ქვეშ, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს შფოთვითი აშლილობა, ან შესაძლოა მათ სახლში ჰქონდეთ პრობლემური გარემო. მოზარდებს შეიძლება დაემართოთ დეპრესია ან შფოთვითი აშლილობა ისეთი მიზეზის გამოც, რომლის ამოცნობაც ერთი შეხედვით შეუძლებელია.
7. მითი: ცუდი აღზრდა მოზარდებში ფსიქიკურ აშლილობას იწვევს.
ფაქტი: ბევრმა ფაქტორმა - მათ შორის სიღარიბემ, უმუშევრობამ და ძალადობამ, მიგრაციამ და სხვა არახელსაყრელმა გარემოებებმა - შეიძლება იქონიოს გავლენა მოზარდების და მათი აღმზრდელის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე და მათ ურთიერთობაზე. მოზარდებმა მოსიყვარულე, მხარდამჭერი ოჯახებიდანაც შეიძლება განიცადონ ფსიქიკური ჯანმრთელობის სირთულეები, ისევე როგორც მოზარდებმა ისეთი ოჯახებიდან, სადაც თავად აღმზრდელებს სჭირდებათ დახმარება მოზარდის ჯანსაღი განვითარებისთვის ოპტიმალური გარემოს შესანარჩუნებლად. მხარდაჭერით, აღმზრდელებს შეუძლიათ მნიშვნელოვანი როლი შეასრულონ, რათა მოზარდებმა შეძლონ თავად დაძლიონ სირთულეები, რომლებიც ცხოვრებაში შეხვდებათ.
1 of 5

ისტორია
13 თებერვალი 2023
ხერთვისელი ქალები სოფლის ცხოვრებას ამრავალფეროვნებენ
„ძროხები, ხბოები, კურდღლები, ქათმები, მერე კი სახლის საქმეები და ოჯახი“, - 35 წლის მზია სურმანიძე იმ საშინაო საქმეების თანმიმდევრობას ასახელებს, რომლებსაც ყოველ დილით, შვიდი საათიდან ასრულებს. კურდღლების მოვლა მის დღის განრიგს 3 წლის წინ დაემატა: სწორედ მაშინ მზიამ გაეროს ქალთა ორგანიზაციისა და „ფონდი ტასოს“ პროექტით დაფინანსება მიიღო და ასპინძის მუნიციპალიტეტში (სამცხე-ჯავახეთი რეგიონი) კურდღლების ფერმა პირველმა გააშენა.
მზია სოფელ ხერთვისში ქმარსა და 3 შვილთან ერთად ცხოვრობს. პროფესიით სტომატოლოგს, არასდროს უმუშავია, ამიტომ მეკურდღლეობამ მისი ყოველდღიურობა თავიდან ბოლომდე შეცვალა: „ცხოველების მოვლა ძალიან შრომატევადია. მეუღლე და შვილებიც მეხმარებიან, მაგრამ ვიცი, რომ კურდღლები სულ მე მელოდებიან. ფეხის ხმაზე ხვდებიან, ვინ მიდის მათთან და მოძრაობით გაგრძნობინებენ, რომ გიცნეს. აი, მაგალითად, მე რომ ვაკითხავ, კუთხეში ჯგუფდებიან და სანამ გამოვუცვლი, დავასუფთავებ, საჭმელს დავუყრი, ერთ ადგილას მიცდიან ხოლმე. მოფერებით სახელებს ვეძახი, ველაპარაკები, მათთან ურთიერთობა ძალიან მამშვიდებს“, - ჰყვება მზია.
დღემდე ახალგაზრდა ფერმერმა უკვე 35-ზე მეტი კურდღელი გაყიდა და ეს საქმიანობა შემოსავლის წყაროდაც აქცია. თუმცა, მზია მხოლოდ მეკურდღლეობით არ შემოიფარგლება და აქტიურადაა ჩართული „ფონდი ტასოს“ ინიციატივებში, რომლებიც გაეროს ქალთა ორგანიზაციის პროექტის „ქალთა ეკონომიკური გაძლიერება სამხრეთ კავკასიაში“ ფარგლებში, ასპინძის მუნიციპალიტეტში მიმდინარეობს. ამ პროექტით მზიას კურდღლების ფერმაც დაუფინანსდა და ინგლისური ენის შემსწავლელი სამთვიანი კურსიც. მასთან ერთად, საკუთარი საქმიანობის დასაწყებად, დაფინანსება ასპინძის მუნიციპალიტეტში 21-მა ქალმა მიიღო, პროფესიული კურსები 7-მა გაიარა, სოციალურ მობილიზაციაში კი 165 ჩაერთო.
„პირველად ტოლოშელი ქალებისგან გავიგე, რომ ასპინძის მუნიციპალიტეტში ასეთი სიახლე იყო და გადავწყვიტე, ხერთვისიდანაც მიგვეღო მონაწილეობა. ტოლოშში, შეკრებებზე, ფეხით მივდიოდით ხოლმე, მე ხშირად ბავშვებსაც ვერ ვტოვებდი და თან მიმყავდა, პრაქტიკულად შეხვედრებსა და ღონისძიებებზე გავზარდე. მაშინ რას ვიფიქრებდი, რომ ახალ ცოდნას მივიღებდი, ოდესმე ჩემი ბიზნესი მექნებოდა და თან, წარმატებული“, - ამბობს მზია და დასძენს, რომ პროექტმა მისი თანასოფლელი ქალების ცხოვრებაც შეცვალა: სახლებიდან გამოიყვანა, მეტი სითამამე და თავდაჯერებულობა შემატა, საკუთარი უფლებები და რესურსების სწორად გამოყენება ასწავლა.
„ქალები სოფლის შეკრებებს საერთოდ არ ვესწრებოდით, ახლა კი ყველაფერი სხვაგვარადაა: თვითმმართველობიდან შეხვედრების ორგანიზებაზე რომ რეკავენ, სულ ამბობენ, ქალებს გააგებინეთო. ჩვენც, დარაზმულები, წინა ხაზზე ვდგავართ“, - აღნიშნავს მზია.
ქალების გაძლიერებამ ხერთვისელებისთვის სასიკეთო ცვლილებები უკვე მოიტანა: საჭიროებების კვლევის ჩატარების შემდეგ ქალები ადგილობრივ თვითმმართველობას მრგვალი მაგიდის ფორმატით შეხვდნენ, თანასოფლელების გამოწვევები გააცნეს და პირველ შედეგებსაც მიაღწიეს: მათი აქტიურობით, სკოლასთან დამაკავშირებელი ხიდი შეკეთდა, მალე კულტურული თავშეყრის სივრცის რემონტიც დასრულდება. ქალების მომდევნო გეგმა კი სოფელში ბიბლიოთეკისა და ამბულატორიის გახსნაა. „ძალიან ვაქტიურობთ და ვიცით, ყველაფერი გამოგვივა“, - ამბობს მზია და სამომავლო ინიციატივებისთვის ენთუზიაზმით ემზადება.
გაეროს ქალთა ორგანიზაციის პროექტი „ქალთა ეკონომიკური გაძლიერება სამხრეთ კავკასიაში“ კახეთის რეგიონალური განვითარების ფონდის, „ფონდი ტასოსა“ და ქეა საერთაშორისო კავკასიის მიერ, შვეიცარიის განვითარებისა და თანამშრომლობის სააგენტოსა (SDC) და ავსტრიის განვითარების თანამშრომლობის (ADC) ფინანსური მხარდაჭერით ხორციელდება.
1 of 5

ისტორია
13 თებერვალი 2023
ქართული ნუგბარი ევროპულ ბაზარზე
ეკა ბოქოლიშვილისთვის ყველაფერი სოფელ საქობოში, მის საკუთარ სამზარეულოში დაიწყო. მაშინ თათარას მხოლოდ ერთ ქვაბში ხარშავდა და უგემრიელესი ჩურჩხელა თავისი ხელით ამოჰყავდა. თუმცა, სჯეროდა, რომ ამ ოჯახურ ბიზნეს გაცილებით უფრო ფართო ასპარეზი ელოდებოდა.
„მაშინ ყველაფერს მე ვაკეთებდი,“ - ამბობს ბოქოლიშვილი. „ვხარშავდი თათარას, ნიგოზს ძაფზე ვაცვამდი, თათარაში ვავლებდი და გასაშრობად ვკიდებდი. იმ რაოდენობისთვის რასაც ვაწარმოებდით, ერთ ადამიანზე მეტი არ გვჭირდებოდა.“
მალე ყველაფერი შეიცვალა. ეკა ბოქოლიშვილმა და მისმა დეიდაშვილმა, ბიძინა ფხოველიშვილმა კომპანია „ნუგბარი“ დააარსეს და ქართული ტრადიციული ჩურჩხელას წარმოებას შეუდგნენ.
ბოქოლიშვილი მიხვდა, რომ მიზანთან იმაზე ახლოს იყო, ვიდრე ფიქრობდა, და „ნუგბარის“ პროდუქცია ქართულ და საერთაშორისო ბაზრებზე ადგილს წარმატებით დაიმკვიდრებდა.
ფოტოს ავტორი: UNDP/სანდრო სიამაშვილი
უეცარი ზრდა და გაუთვალისწინებელი გამოწვევები
საქართველოს დიდ სუპერმარკეტებში „ნუგბარის“ სულ უფრო მეტ ჩურჩხელას იყიდებოდა და მოთხოვნაც საგრძნობლად გაიზარდა. გაყიდვების ზრდას ექსპორტის შეთავაზებებიც მოჰყვა. ბოქოლიშვილმა და მისმა ბიზნეს პარტნიორმა გადაწყვიტეს, რომ პროდუქციის წარმოებისთვის პატარა სამზარეულო საკმარისი აღარ იყო. 2018 წელს, მათ იმავე სოფელში მიწის ნაკვეთი და ძველი შენობა შეიძინეს, გაარემონტეს და ბიზნესის გაფართოება დაიწყეს.
ბოქოლიშვილმა ადგილობრივი მაცხოვრებლები დაიქირავა, ძირითადად ქალები, რომლებიც ჩურჩხელას წარმოების სრულ ციკლში არიან ჩართული, თათარას მომზადებიდან პროდუქტის შეფუთვამდე.
ის, რაც ერთი ადამიანის შრომით დაიწყო, სრულმასშტაბიან ბიზნესად იქცა, რომელიც 60 ადამიანს ასაქმებდა და ყოველდღიურად 5,000-დან 6,000-მდე ჩურჩხელას აწარმოებდა. „ნუგბარის“ პროდუქცია მთელ საქართველოში იყიდებოდა და 20-ზე მეტ ქვეყანაში ექსპორტზე გადიოდა, მათ შორის ამერიკის შეერთებულ შტატებში, უკრაინაში, ლიეტუვაში, გერმანიაში, ჩინეთში, პოლონეთსა და დიდ ბრიტანეთში.
როცა „ნუგბარი“ წარმატების ახალ საფეხურზე გადადიოდა, მსოფლიოში პანდემია დაიწყო. მიუხედავად იმისა, რომ საწარმო მუშაობას განაგრძობდა, პროდუქციის ექსპორტი შენელდა და ადგილობრივი მოთხოვნაც საგრძნობლად შემცირდა.
„მაშინ ვის ახსოვდა ჩურჩხელა, ხალხი სიცოცხლის გადარჩენაზე ფიქრობდა,“ - ამბობს ბოქოლიშვილი.
2022 წლის თებერვალში რუსეთმა უკრაინაში ომი დაიწყო, რის გამოც რეგიონში ეკონომიკური კრიზისი განვითარდა. „ნუგბარისთვის“ უკრაინა ერთ-ერთი მთავარი საექსპორტო მიმართულება იყო, სადაც ყოველთვიურად მინიმუმ 10,000 ჩურჩხელა იგზავნებოდა. გარდა ამისა, „ნუგბარის“ ექსპორტიორებს რუსეთის გავლით ბალტიის ქვეყნებში იაფად გაჰქონდათ პროდუქცია, მაგრამ ომის პირობებში ეს მარშრუტი გაცილებით გაძვირდა.
„ლიეტუველი იმპორტიორები თვეში 25,000-ზე მეტ ჩურჩხელას ყიდულობდნენ. ახლა მხოლოდ 5,000 შეუკვეთეს, რათა გატესტონ, ძვირი იქნება თუ არა ექსპორტი ომის დროს“, - განმარტა ბოქოლიშვილმა.
პანდემიამდე და უკრაინაში ომის დაწყებამდე, „ნუგბარს“ ექსპორტზე ყოველთვიურად 65,000 ჩურჩხელა გაჰქონდა. ახლა ეს მაჩვენებელი 15,000-მდე შემცირდა.
ფოტოს ავტორი: UNDP/სანდრო სიამაშვილი
ახალი გზა
ორი გლობალური გამოწვევის გარდა, კომპანიას შიდა პრობლემაც ჰქონდა - პროდუქტის შესაფუთად გამოყენებული ვაკუუმის აპარატი დიდი რაოდენობით ჩურჩხელას ვერ ამუშავებდა და ხშირად ფუჭდებოდა.
„ძველი მანქანა ისევ ვერ ფუთავდა პროდუქტს, რომ ჰაერი არ შესულიყო. ჩვენი ჩურჩხელა თვეების მანძილზე მოგზაურობს, ხშირად სიცივისა და მაღალი ტენიანობის პირობებში. რადგან პროდუქცია კარგად დალუქული არ იყო, გზაში მაგრდებოდა და შაქრიან ზედაპირს იკეთებდა,“ - ამბობს ბოქოლიშვილი. ის აღნიშნავს, რომ პროდუქციის ხარისხი დაეცა და მომხმარებლები უკმაყოფილო იყვნენ.
წარმოების პრობლემების მოსაგვარებლად, „ნუგბარმა“ მიიღო ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის მხარდაჭერა მათი ერთობლივი პროექტისგან „ევროკავშირის ინოვაციური პროექტი კერძო სექტორის კონკურენტუნარიანობისთვის საქართველოში“, რომელიც ევროკავშირი ბიზნესისთვის ინიციატივის ფარგლებში ხორციელდება
„ნუგბარი“ შეფუთულ ჩურჩხელას აწარმოებს, რითიც შეფუთვის სექტორშიც ჩართულია. ევროკავშირის პროექტი კი კომპანიას ახალი, თანამედროვე დანადგარის შეძენაში დაეხმარა. ამ მოწყობილობის გამოყენებით „ნუგბარმა“ შეფუთვის ინოვაციური ტექნოლოგია დანერგა, რომელიც ამცირებს საკვებისა და წარმოების/შეფუთვის ნარჩენებს. ეს დანადგარები იყენებენ სრულად გადამუშავებად ნედლეულს და აქვთ 30 პროცენტით ნაკლები ნარჩენები, ვიდრე ტრადიციული ვაკუუმის შესაფუთ მანქანებს.
„ახალი ტექნიკით ყოველდღიურად შეგვიძლია 10,000-ზე მეტი ჩურჩხელას დამუშავება. ეს კი ნიშნავს, რომ ახლა გვაქვს რესურსი იმისთვის, რომ პროდუქციის ხარისხში დარწმუნებული ვიყოთ და დიდი საექსპორტო შეკვეთები მივიღოთ“, - ამბობს ეკა.
„ძველ და ახალ დანადგარს შორის დიდი განსხვავებაა. ეს ძალიან გვახარებს“.
ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის ერთობლივი პროექტი მხარს უჭერს შემფუთველთა კლასტერს და სტრატეგიული ინვესტიციების დახმარებით კომპანიებს აძლიერებს. „ნუგბარმა“ დაფინანსება მიიღო საგრანტო პროგრამის ფარგლებში, რომელიც მიზნად ისახავს შეფუთვის ღირებულების ჯაჭვის კომპანიებში ინვესტიციების მოდერნიზაციის მხარდაჭერას.
მიუხედავად გამოწვევებისა, თანამედროვე დანადგარის გამოყენებით, ეკა ბოქოლიშვილი გეგმავს რომ ქართული ჩურჩხელა დიდი რაოდენობით კიდევ ბევრ ქვეყანაში გაიტანოს ექსპორტზე.
„ახლა გვაქვს საკმარისი რესურსი, რომ ყოველდღიურად 15,000 ჩურჩხელა ვაწარმოოთ,“ ამბობს ის, და აღნიშნავს, რომ ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის მხარდაჭერამ კომპანიის პრობლემა გადაჭრა.
„რაც მეტს გავიტანთ ექსპორტზე, მით უფრო მეტი ხალხი გაიგებს საქართველოსა და მისი მრავალსაუკუნოვანი ტრადიციების შესახებ. ჩვენც ზუსტად ეს გვინდა.“
ეკა ბოქოლიშვილი, ჩურჩხელას მწარმოებელი
1 of 5

პრეს-რელიზი
21 სექტემბერი 2023
კომუნიკაციის ხელოვნება მშვიდობის მშენებლობისთვის
მშვიდობის საერთაშორისო დღეს, გორში გაიმართა ღონისძიება, რომელსაც შიდა ქართლის რეგიონში მცხოვრები დევნილები, კონფლიქტით დაზარალებული ქალები და ადმინისტრაციულ გამყოფ ხაზთან მდებარე სოფლების მოსახლეობა დაესწრო. ღონისძიების ორგანიზატორი იყო ადგილობრივ ქალთა ორგანიზაცია "მშვიდობის კვლევის ცენტრი თბილისი", ხოლო მხარდამჭერები ევროკავშირი (EU) და გაეროს განვითარების პროგრამა (UNDP), EU4Dialogue პროექტის ფარგლებში.
მშვიდობის დღემ ხაზი გაუსვა კონსტრუქციული სამშვიდობო კომუნიკაციის მნიშვნელობას კონფლიქტით დაზარალებული თემებისთვის. ღონისძიების მონაწილეები ჩაერთნენ პრაქტიკულ სემინარში ვერბალური და არავერბალური კომუნიკაციის უნარების გასაღრმავებლად. ტანგოს საცეკვაო ელემენტების გამოყენებით, მათ უკეთ გაიაზრეს, თუ როგორ იგება ურთიერთსასარგებლო ურთიერთობა ადამიანებს შორის და რა გზით ხდება ემოციების მართვა და კონფლიქტის არიდება.
„მშვიდობის საერთაშორისო დღეს, ჩვენ ვდგავართ კონფლიქტით დაზარალებული ადამიანების გვერდით, რათა მათთან ერთად ავაშენოთ მშვიდობიანი მომავალი. მტკიცედ გვჯერა, რომ ღია და პატივისცემით სავსე კომუნიკაციას შეუძლია დაამსხვრიოს სტერეოტიპები, გააბათილოს ცრუ წარმოდგენები და ხელი შეუწყოს ადმიანებს შორის ურთიერთგაგების ჩამოყალიბებას“, - განაცხადა ანნა ჩერნიშოვამ, UNDP-ის მოქმედმა ხელმძღვანელმა საქართველოში.
EU4Dialogue პროექტის ფარგლებში, ევროკავშირი და გაეროს განვითარების პროგრამა თანამშრომლობენ ოცზე მეტ ქართულ არასამთავრობო და სათემო ორგანიზაციასთან, რომლებიც ჩართულები არიან კონფლიქტით დაზარალებული მოსახლეობის დახმარებისა და სოციალური ერთობის მშენებლობის საქმეში. ამ თანამშრომლობის შედეგად, საქართველოს სხვადასხვა რეგიონში, არაერთი სამოქალაქო ინიციატივა ხორციელდება. მათ შორისაა სოფლად მცხოვრები მეწარმე ქალების ხელშეწყობა, ახალგაზრდული ჯგუფებისა და გარემოსდაცვითი აქტივისტების მხარდაჭერა და საზოგადოებრივი დიალოგი კონფლიქტის მშვიდობიანი გარდაქმნის, ადამიანის უფლებების დაცვისა და თანასწორობის მიღწევის შესახებ.
###
„EU4Dialogue: კონფლიქტის ტრანსფორმაციის მხარდაჭერა სამხრეთ კავკასიასა და მოლდოვას რესპუბლიკაში“ ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის ერთობლივი ინიციატივაა, რომელიც კონფლიქტით დაზარალებული მოსახლეობის კეთილდღეობას ემსახურება და ხელს უწყობს ცხოვრების ხარისხის გაზრდას, საარსებო წყაროს შექმნას, გენდერული თანასწორობის მიღწევას, ახალგაზრდების ჩართულობასა და კონფლიქტის მშვიდობიან გარდაქმნას.
###
1 of 5
პრეს-რელიზი
15 სექტემბერი 2023
საქართველო: გაეროს ექსპერტი დადებითად აფასებს შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების დაცვის მიმართულებით პოლიტიკის პროგრესს და მოუწოდებს სახელმწიფოს პრაქტიკაში მისი განხორციელებისკენ
დღეს, გაეროს ექსპერტმა დადებითად შეაფასა საქართველოს მიერ მიღწეული პროგრესი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთათვის ინკლუზიური და უფლებებზე დაფუძნებული გარემოს განვითარების მიმართულებით და მოუწოდა სახელმწიფოს პოლიტიკით გათვალისწინებული ღონისძიებების პრაქტიკული განხორციელებისკენ.
„გასულ წლებში, საქართველოში უპრეცედენტოდ სწრაფი ტემპით გატარდა საკანონმდებლო და პოლიტიკის რეფორმები, რომელიც ემსახურებოდა 2014 წელს რატიფიცირებული შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების შესახებ გაეროს კონვენციით განსაზღვრულ სტანდარტებთან შესაბამისობაში მოყვანას.“, განაცხადა საქართველოში ათდღიანი ოფიციალური ვიზიტის დასასრულს გაეროს სპეციალურმა მომხსენებელმა შეზღუდული შესაძლებებლობის მქონე პირთა უფლებების საკითხში, გერარდ ქუინმა.
„განსაკუთრებით აღსანიშნავია 2020 წელს მიღებული კანონი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა უფლებების შესახებ, რაც, პრაქტიკული განხორციელების პირობებში, მნიშნელოვან წინგადადმულ ნაბიჯს წარმოადგენს კონკრეტული ცვლილებების მიღწევის მიმართულებით“, განაცხადა ქუინმა.
„არის გულწრფელი მზაობა, რომ დავიწყებას მიეცეს ისტორიული მემკვიდრეობა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა მიმართ სამედიცინო მიდგომის, რომელიც ეფუძნება ეიბლიზმს და პატერნალისტურ მიდგომებს. სახელმწიფოს მხრიდან ხორციელდება რიგი ღონისძიებები, რომ ასეთი მიდგომა ჩანაცვლდეს ინკლუზიურ ღირებილებებზე დაფუძნებული მიდგომებით, სადაც შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებს აქვთ თანაბარი შესაძლებლობა იყვნენ აქტიური მოქალაქეები.“ - დასძინა ექსპერტმა.
ქუინმა თქვა, რომ მოძველებული სამედიცინო შეფასებები, რომელიც გამოიყენებოდა შეზღუდული შესაძლებლობის სტატუსის დასადგენად, დიდი როლი ითამაშა შეზღუდული შესაძლებლობის შესახებ მცდარი წარმოდგენების გამყარებაში. „მივესალმები საქართველოს გეგმას ბიოფსიქოსოციალურ მოდელზე გადასვლის შესახებ, რადგან ეს არის გზა საერთო მსოფლმხედველობის შეცვლისკენ, სადაც ყველას აქვს საჭირო მხარდაჭერა და წვდომა სერვისებზე მათი ინდივიდუალური ბარიერების და გამოცდილებების შესაბამისად. “ - განაცხადა ექსპეტმა.
განსაკუთრებით დადებითი შეფასება დაიმსახურა, როგორც ადგილობრივი, ასევე ცენტრალური საჯარო უწყებების მზაობამ, მეტად მჭიდროდ ითანამშრომლონ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებთან, მათ წარმომადგენლობით ორგანიზაციებსა და სამოქალაქო საზოგადოების სხვა აქტორებთან. მან კიდევ ერთხელ გაუსვა ხაზი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა ორგანიზაციებისთვის, განსაკუთრებით სათემო დონეზე, გამჭვირვალე და მიუკერძოებელი მხარდაჭერის მნიშვნელობას.
ექსპერტმა განაცხადა, რომ პრიორიტეტების განსაზღვრა ძნელია შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირების და მათ წინაშე მდგარი გამოწვევების შესახებ სანდო და სეგრეგირებული მონაცემების სიმწირის ფონზე.
„შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირთა განსხვავებული საჭიროებების უკეთ გააზრება უმნიშვნელოვანესია მათი დამოუკიდებელი ცხოვრებისთვის საჭირო ეფექტური მხარდამჭერი სერვისების განვითარებისთვის.“ ნათქვამია განცხადებაში.
ექსპერტმა დადებითად შეაფასა საქართველოს მიერ აღებული ვალდებულება დეინსტიტუციონალიზაციის პროცესის განხორციელებასთან დაკავშირებით და აღნიშნა, რომ წარმატებისთვის აუცილებელია, ამ პროცესს თან ახლდეს სათემო და შინმოვლის სერვისების ჰოლისტური განვითარება.
ქუინის თქმით ასევე, იგი ნათლად ხედავს დეცენტრალიზაციის მიმდინარე რეფორმების პოტენციალს, ჰქონდეს დადებითი ეფექტი სერვისების მიზნობრიობასა და მათზე ხელმისაწვოდომობის გაუმჯობესებაზე. თუმცა, მისი განცხადებით, ამისთვის აუცილებელია, რომ მუნიციპალიტეტებს ჰქონდეთ საკმარისი რესურსი.
„ბოლო პერიოდის საკანონმდებლო რეფორმებს სწორი გეზი აქვთ, თუმცა, მათი პრაქტიკაში განხორციელება ჯერ კიდევ პრობლემურია. გასაკეთებელი ჯერ კიდევ ბევრია, მათ შორის, მაგალითად, ფიზიკურ და ციფრულ გარემოზე ხელმისაწვდომობის, შრომის ბაზარზე მონაწილეობისა და ეკონომიკური გაძლიერების, განათლების, მენტალური ჯანმრთელობის, უფლებაუნარიანობისა და სასამართლოზე ხელმისაწვდომობის გაუჯობესების მიმართულებით“, განაცხადა ექსპერტმა.
სპეციალური მომხსენებელი ვიზიტის შესახებ დეტალურ ანგარიშს, მიგნებებისა და რეკომენდაციების ჩათვლით, ადამიანის უფლებათა საბჭოს 2024 წლის მარტში წარუდგენს.
დასასრული
გერარდ ქუინი (ირლანდია)გაეროს სპეციალური მომხსენებელია შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირების უფლებების საკითხში, რომელიც ადამიანის უფლებათა საბჭომ 2020 წლის ოქტომბერში დანიშნა. ბატონი ქუინი ლუნდის უნივერსიტეტში (შვედეთში) მოქმედ რაულ უალენბერგის ადამიანის უფლებათა ინსტიტუტსა და ლიდსის უნივერსიტეტში (დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო) კვლევით მიმართულებებს ხელმძღვანელობს. მოლაპარაკებების დროს, რომლებიც წინ უძღოდა შეზღუდული შესაძლებლობის პირთა უფლებების შესახებ გაერთიანებული ერების კონვენციის მიღებას, გერარდ ქუინი წარმოადგენდა ადამიანის უფლებათა ეროვნული ინსტიტუტების (NHRIs) მთავარ საკონტაქტო პირს და ხელმძღვანელობდა Rehabilitation International-ს დელეგაციას გაეროს სამუშაო ჯგუფების მუშაობისას (2004). წარსულში იგი იყო ირლანდიის ეროვნული უნივერსიტეტის პროფესორი. ასევე, ამავე უნივერსიტეტში, შეზღუდული შესაძლებლობის შესახებ კანონმდებლობისა და პოლიტიკის ცენტრის დამაარსებელი და ხელმძღვანელი.
სპეციალური მომხსენებლების საქმიანობა წარმოადგენს ადამიანის უფლებათა საბჭოს სპეციალური პროცედურების ნაწილს, რომელიც, გაეროს ადამიანის უფლებათა სისტემაში დამოუკიდებელ ექსპერტებისგან შემდგარი ყველაზე დიდი ორგანოა. იგი ზოგადი სახელწოდების ქვეშ აერთიანებს საბჭოს დამოუკიდებელ ფაქტების მოკლვევის და მონიტორინგის მექანიზმებს, რომლებიც სწავლობენ კონკრეტულ ქვეყანაში არსებულ სიტუაციას ან აწარმოებენ თემატურ მოკვლევას მთელი მსოფლიოს მასშტაბით. სპეციალური პროცედურების ექსპერტები მოხალისეობრივად მუშაობენ. ისინი არ წარმოადგენენ გაეროს თანამშრომლებს და არ იღებენ ანაზღაურებას გაწეული სამუშაოსთვის. ისინი მოქმედებენ ინდივიდუალურად და ნებისმიერი მთავრობისგან დამოუკიდებლად.
გაეროს ადამიანის უფლებათა გვერდი: Georgia
მედიასთან ურთიერთობის საკითხებსა და დამატებითი ინფორმაციასთან დაკავშირებით დაუკავშირდით:
ჟენევაში: Barbora Zamrska, barbora.zamrska@un.org; hrc-sr-disability@un.org
გაეროს დამოუკიდებელი ექსპერტების შესახებ ინფორმაციისთვის დაუკავშირდით: Maya Derouaz (maya.derouaz@un.org) ან Dharisha Indraguptha (dharisha.indraguptha@un.org)
თვალი ადევნეთ ახალ ამბებს ადამიანის უფლებათა საკითხებში გაეროს დამოუკიდებელ ექსპერტთა საქმიანობის შესახებ ტვიტერზე: @UN_SPExperts.
გაღელვებთ თანამედროვე მსოფლიოში მიმდინარე მოვლენები?
მაშ, დღესვე იმოქმედეთ ადამიანის უფლებათა დაცვისთვის!
#Standup4humanrights
და ეწვიეთ ჩვენს გვერდს: http://www.standup4humanrights.org
1 of 5
პრეს-რელიზი
05 სექტემბერი 2023
საქართველო: გაეროს ექსპერტი შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა უფლებრივ მდგომარეობას შეაფასებს
4 სექტემბრიდან 14 სექტემბრის ჩათვლით საქართველოს ოფიციალური ვიზიტით ეწვევა გერარდ ქუინი, გაეროს სპეციალური მომხსენებელი შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა უფლებების საკითხში. ვიზიტის განმავლობაში მომხსენებელი შეისწავლის კანონმდებლობას, შესაბამის საჯარო პოლიტიკას და იმ კონკრეტულ ღონისძიებებს, რომლებსაც საქართველოს მთავრობა ახორციელებს ქვეყანაში შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა უფლების დასაცავად და მხარდასაჭერად. ვიზიტი საქართველოს მთავრობის მოწვევის საფუძველზე დაიგეგმა.
გერარდ ქუინი ეწვევა თბილისს, კახეთის რეგიონსა და სხვა ადგილებს, და შეხვედრებს გამართავს მთავრობის წევრებთან, სახალხო დამცველის ოფისის წარმომადგენლებთან, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირებთან და მათ წარმომადგენელ ორგანიზაციებთან. ის ასევე შეხვდება სამოქალაქო საზოგადოების წევრებს და საქართველოში გაეროს სააგენტოების წარმომადგენლებს.
მომხსენებელი ასევე ესტუმრება შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირებისთვის განკუთვნილ ინსტიტუციებს, ფსიქიატრიულ დაწესებულებებსა და სერვისის მიმწოდებელ ორგანიზაციებს.
სპეციალური წარმომადგენელი პრესკონფერენციას გამართავს 14 სექტემბერს, ხუთშაბათს, 14:00 საათზე, სასტუმროში Courtyard Marriott-ში (თავისუფლების მოედანი 4, თბილისი).
ექსპერტი ანგარიშს ადამიანის უფლებათა საბჭოს 2024 წლის მარტში წარუდგენს.
დასასრული
გერარდ ქუინი (ირლანდია)გაეროს სპეციალური მომხსენებელია შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირების უფლებების საკითხში, რომელიც ადამიანის უფლებათა საბჭომ 2020 წლის ოქტომბერში დანიშნა. ბატონი ქუინი ლუნდის უნივერსიტეტში (შვედეთში) მოქმედ რაულ უალენბერგის ადამიანის უფლებათა ინსტიტუტსა და ლიდსის უნივერსიტეტში (დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო) კვლევით მიმართულებებს ხელმძღვანელობს. მოლაპარაკებების დროს, რომლებიც წინ უძღოდა შეზღუდული შესაძლებლობების პირთა უფლებების შესახებ გაეროს კონვენციის მიღებას, გერარდ ქუინი წარმოადგენდა ადამიანის უფლებათა ეროვნული ინსტიტუტების (NHRIs) მთავარ საკონტაქტო პირს და ხელმძღვანელობდა Rehabilitation International-ს დელეგაციას გაეროს სამუშაო ჯგუფების მუშაობის პროცესში(2004). წარსულში იგი იყო ირლანდიის ეროვნული უნივერსიტეტის პროფესორი. ასევე, ამავე უნივერსიტეტში, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირების შესახებ კანონმდებლობისა და პოლიტიკის ცენტრის დამაარსებელი და ხელმძღვანელი.
სპეციალური მომხსენებლების საქმიანობა წარმოადგენს ადამიანის უფლებათა საბჭოს სპეციალური პროცედურების ნაწილს, რომელიც, გაეროს ადამიანის უფლებათა სისტემაში დამოუკიდებელი ექსპერტებისგან დაკომპლექტებული ყველაზე დიდი ორგანოა. იგი ზოგადი სახელწოდების ქვეშ აერთიანებს საბჭოს დამოუკიდებელ ფაქტების მოკვლევისა და მონიტორინგის მექანიზმებს, რომლებიც სწავლობენ კონკრეტულ ქვეყანაში არსებულ სიტუაციას ან აწარმოებენ თემატური საკითხების შესწავლას მთელი მსოფლიოს მასშტაბით. სპეციალური პროცედურების ექსპერტები მოხალისეობრივად მუშაობენ, არ წარმოადგენენ გაეროს თანამშრომლებს და არ იღებენ ანაზღაურებას გაწეული სამუშაოსთვის. ისინი მოქმედებენ ინდივიდუალურად და ნებისმიერი მთავრობისგან დამოუკიდებლად.
გაეროს ადამიანის უფლებათა გვერდი: Georgia
მედიასთან ურთიერთობის საკითხებსა და დამატებითი ინფორმაციასთან დაკავშირებით დაუკავშირდით:
ჟენევაში: Barbora Zamrska, barbora.zamrska@un.org; hrc-sr-disability@un.org
თბილისი: მერი მახარაშვილი, (+995) 599 500 137
გაეროს დამოუკიდებელი ექსპერტების შესახებ ინფორმაციისთვის დაუკავშირდით: Maya Derouaz (maya.derouaz@un.org) ან Dharisha Indraguptha (dharisha.indraguptha@un.org)
თვალი ადევნეთ ახალ ამბებს ადამიანის უფლებათა საკითხებში გაეროს დამოუკიდებელ ექსპერტთა საქმიანობის შესახებ ტვიტერზე: @UN_SPExperts.
გაღელვებთ თანამედროვე მსოფლიოში მიმდინარე მოვლენები?
მაშ, დღესვე იმოქმედეთ ადამიანის უფლებათა დაცვისთვის!
#Standup4humanrights
და ეწვიეთ ჩვენს გვერდს: http://www.standup4humanrights.org
1 of 5
პრეს-რელიზი
24 აგვისტო 2023
გაეროს განვითარების პროგრამა საქართველოში ნიკ ბერესფორდს ემშვიდობება
მძიმე გულით ვიუწყებით საქართველოში გაეროს განვითარების პროგრამის მუდმივი წარმომადგენლის, ნიკ ბერესფორდის გარდაცვალების შესახებ.
ამ წარმოუდგენლად რთულ დროს, ღრმად ვუთანაგრძნობთ ნიკის ოჯახს, მის მეუღლეს, ანჟელას და მათ შვილებს, ანნას და კიტს, და ყველა მის მეგობარს მთელი მსოფლიოს გარშემო. ჩვენ მათ გვერდით ვდგავართ, თანადგომას ვუცხადებთ და მათ მწუხარებას ვიზიარებთ.
მადლობას ვუხდით ალექსანდრე ალადაშვილის კლინიკის ექიმებსა და სამედიცინო პერსონალს, რომლებიც დაუღალავად იბრძოდნენ ნიკის სიცოცხლის გადასარჩენად.
ნიკ ბერესფორდი ყოველთვის გვემახსოვრება, როგორც განსაკუთრებული ადამიანი, რომლისთვისაც დამახასიათებელი იყო მაღალი პროფესიონალიზმი და მისთვის ჩვეული დახვეწილი იუმორის გრძნობა.
ნიკი იყო ის იშვიათი ადამიანი გაეროს განვითარების პროგრამაში, რომელსაც ერთდროულად ჰქონდა აუდიტორის, ეკონომისტისა და ინგლისური ლიტერატურის მცოდნის კვალიფიკაცია. ამ უნარების ერთმანეთში შერწყმა მას უპირობო ლიდერად წარმოაჩენდა.
მისმა ურყევმა ერთგულებამ გაეროს ღირებულებების მიმართ უდიდესი გავლენა მოახდინა გაეროს განვითარების პროგრამის საქმიანობაზე. ყველგან და ყოველთვის, ნიკი იყო ადამიანის უფლებების დამცველი და ლგბტქი თემის მხარდამჭერი ყველაზე რთულ დროს. მას სჯეროდა სიღარიბის დაძლევის და ყველაზე ბედნიერი იყო მაშინ, როდესაც იმ ოჯახებსა და თემებს სტუმრობდა, რომელთა ცხოვრებაც გაეროს განვითარების პროგრამის წყალობით შეიცვალა.
საქართველოში გატარებული ორი წლის განმავლობაში ნიკ ბერესფორდმა საყოველთაო სიყვარული, ნდობა და პატივისცემა დაიმსახურა. მისმა თავმდაბლობამ და კეთილშობილებამ წარუშლელი კვალი დატოვა საქართველოში გაეროს განვითარების პროგრამის გუნდის წევრთა გულებში.
ნიკ ბერესფორდის უდროოდ წასვლა უდიდესი დანაკლისია როგორც საქართველოსთვის, ასევე გაეროს განვითარების პროგრამის სხვა წარმომადგენლობებისთვის მთელ მსოფლიოში, სადაც ის 20 წლის მანძილზე მოღვაწეობდა: კამბოჯაში, ბანგლადეშში, სომალში, აღმოსავლეთ ტიმორსა თუ ნიუ იორკში. სიცოცხლეში, ნიკი ბევრისთვის მეგობარი და მისაბაძი მაგალითი იყო; სიკვდილის შემდეგ, მისი ხსოვნა შთაგონების წყარო იქნება თითოეული ჩვენგანისთვის გვიყვარდეს ერთმანეთი და უფრო მეტი გავაკეთოთ იმისთვის, რომ უკეთესი სამყარო შევქმნათ ყველასთვის.
ნიკ ბერესფორდთან დამშვიდობების მსურველთათვის სამძიმრის წიგნი გაიხსნება 24 და 25 აგვისტოს 10:00-დან 18:00 საათამდე გაეროს სახლში (რ. ერისთავის ქ. 9, თბილისი). სამძიმრის წიგნი იქნება კიდევ ერთი დასტური იმისა, თუ რა გავლენა მოახდინა ნიკ ბერესფორდმა მის გარშემო მყოფ ადამიანებზე.
1 of 5
პრეს-რელიზი
04 აგვისტო 2023
გაეროს განცხადება შოვში მომხდარი მეწყერის შესახებ
გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია საქართველოში ღრმა მწუხარებას გამოთქვამს 3 აგვისტოს რაჭის რეგიონში მომხდარი ტრაგიკული მეწყერის შედეგად დაღუპულთა გამო. გულწრფელ სამძიმარს ვუცხადებთ ქართველ ხალხსა და მთავრობას, განსაკუთრებით მათ, ვინც ამ კატასტროფის შედეგად ოჯახის წევრები დაკარგა. ჩვენი ფიქრები მათთანაა, ვინც ჯერ კიდევ დაკარგულად ითვლება, ისევე როგორც მათთან, ვინც დაშავებულია და კატასტროფას გადაურჩა. ხაზს ვუსვამთ, რომ ქალები, ბავშვები და სხვა სოციალური ჯგუფები შესაძლოა განსაკუთრებით დაუცველები იყონ ასეთი კატასტროფების ზემოქმედების მიმართ.
გამოვხატავთ ჩვენს გულწრფელ პატივისცემას მაშველების, პოლიციისა და თითოეული იმ ადამიანის გმირობის მიმართ, ვინც სამაშველო და პირველადი დახმარების სამუშაოებშია ჩართული და დაუღალავად აგრძელებს მუშაობას ადგილზე, რათა ყველა დაზარალებულის უსაფრთხოება და კეთილდღეობა უზრუნველყოფილი იყოს.
გაერო სოლიდარობას უცხადებს ქართველ ხალხს ამ რთულ პერიოდში. მზად ვართ მხარი დავუჭიროთ მთავრობას, ადგილობრივ ხელისუფლებასა და ჰუმანიტარულ პარტნიორებს კლიმატური კატასტროფების საფრთხის წინაშე მყოფი თემების მდგრადობის გაზრდის მიზნით ერთიანი ძალისხმევის კოორდინაციაში.
შოვში განვითარებული მეწყერი გამოწვეულია ინტენსიური ნალექითა და მდინარის ბუნებრივი კაშხლებით. ეს მკვეთრი შეხსენებაა კლიმატის ცვლილების მზარდი ზემოქმედების შესახებ არა მხოლოდ საქართველოსთვის, არამედ მთელი მსოფლიოსთვის. ასეთი ტრაგიკული მოვლენები ხაზს უსვამს ერთიანი გლობალური ძალისხმევის აუცილებლობას კლიმატის ცვლილების შერბილების, მდგრადობის გაძლიერებისა და კატასტროფების რისკის შემცირების მიმართ.
1 of 5
უახლოესი რესურსები
1 / 11
რესურსები
30 ივნისი 2021
რესურსები
08 მარტი 2021
1 / 11